________________
સામાયિક-યાગ અને તેથી થતે આત્માવકાસ
૨૫૫ તેમ અર્થોને પણ ગોખી બોલી જવા લાગ્યા પણ ચકમક સાથે લોખંડનું ફળક અથડાતાં તેમાંથી પ્રતેના પર વિચાર, મનન, કરવાનું કાં તો તેમને કાશની ચીનગારી પ્રકટે છે, તેવી રીતે સૂત્ર સાથે સઝયું નહિ અને કાતો તેમણે તે પ્રત્યે દુર્લક્ષ્ય તેના અર્થનું ચિંતવન રૂ૫ ઘર્ષણ થતાં તેમાંથી ફલિરાખ્યું. અને તેથી સામાયિક, પ્રતિક્રમણમાં જે રચના તાથ, કે ભાવાર્થ પ્રકટે છે. જ્યારે સાધક તેમાં રસ જે યોજના છે તેનાથી-કર્મ ખપાવનાર જ્ઞાનથી તેઓ લેતા થાય છે ત્યારે, તેને મનન, વિચારણું, અને અનભિજ્ઞ-અજ્ઞાત રહ્યા.
ફુરણુ સહજ થાય છે, અને સૂત્ર પાઠ બોલાતાં
સાથેજ અર્થ અને ભાવ પણ સમજાય છે. ઉપયોગ આ છતાં પણ આ રીતે લોકે અન્યોન્ય,
* સહિત બેલાય છે તેથી આત્મા ક્રમશઃ ઉન્નત સામાયિક કરતા થયા તે પણ એક રીતે અમુક ન 1 પણ અ + અ થતો જાય છે,
: અંશે ઇષ્ટ અને કલ્યાણ કરનાર તો થયું, પરંતુ એ
| (હું) વક્તા પોતે સામાયિક કરું છું. દરરોજ મારે ક્રિયાકારને જે આનદેમિ કેહદયલ્લાસ થવો જોઈએ,
પાંચ સામાયિક કરવાને તે નિયમ છે. પણ તે ઉપતે નથી થતો.
રાંત પણ કરું અને અત્યારે સામાયિકમાં એવો ચિત્ત પ્રસન્ન ભૂમિકા પર્યત જતાં સામાયિકના આનંદ મળે છે કે ઈદ્ર આવી મને કહે કે તારું સાધકને સામાયિકનાં કેટલાંક રહસ્ય આપોઆપ સામાયિક આપ, અને તું મારું રાજ સંભાળ તે હું સમજી શકાય છે, અને તેથી ઉત્સાહમાં વૃદ્ધિ થતાં તે ન લઉ. પ્રથમ તે હું એટલો ક્રિયાપ્રિય નહોતે, બમણું હશથી તે સામાયિક કરતો અને સમભાવમાં • પણ જ્ઞાનપ્રિય તે ખરેજ; પછી હું ક્રિયારૂચિ કેમ રહેતે આગળ વધે છે, પણ સામાયિકમાં પ્રવેશ થયો, તે સંક્ષેપમાં કહું. કરનારને જે વિદને અડચણ કરે છે, તેને દૂર કેવી લાલનની અંગના (પત્નિ) કે જે પ્રખર ક્રિયારીતે કરવાં એ પ્રથમ સમજી લઈએ. તે વિદો ૩૨ રૂચિ હતા, તેમના દેહાવસાનના સમયે મેં તેણીને છે-દશ મનના, દશ વચનના અને બાર કાયાના પૂછ્યું કે-તમને શું જોઈએ છે? ત્યારે તેણીએ કહ્યું દે છે. તેમાંના કાયા અને વાણીના બાવીસ દે કે મને સામાયિક પ્રિય છે, અને વળી તમે ૩૬૦ તે સાધકના પ્રયત્નથી થોડા જ વખતમાં અડચણ કરતાં સામાયિક, ૩૬ ૦ પૂજા, ૩૬૦ માળા, ૩૬૦ દેરાસરના અટકી જાય છે. પણ મનના દશ દોષ દૂર કરતાં દર્શન એટલું આપજે. મેં તેની તે માગણી કબુલ સાધકે યુક્તિ વાપરવાની હોય છે, કેમકે આપણે રાખી અને સામાયિક કરવાનો આરંભ કર્યો. પણ સામાયિકમાં બેસીએ એ વખતે પણ મનને પિતાનું મૂળે તે હું જ્ઞાનરૂચિ હોવાથી ક્રિયાને અને જ્ઞાનને કાર્ય કરતું હોય છે, પણ તેને સામાયિક ક્રિયામાં સંયોગ કરી દરેક ક્રિયા સમજણપૂર્વક કરવા લાગ્યો, સ્થિત કરવા માટે સામાયિક બરાબર સમજવું પડશે, અને તેથી સામાયિક સૂત્રોની ગુંથણી મને રહસ્ય અને તે જેમ જેમ વધારે સ્પષ્ટ સમજાશે તેમ તેમ વાળી જણાઈ-એટલે તે મારો ઉત્સાહ વધ્યો અને મન પોતાના નિરંકુશ સ્વભાવને છોડી આપણું એકાંત સ્થાનમાં બેસી બાર, બાર સામાયિક કરવા કાર્યને અનુસરશે.
લાગ્યો, અને વધારેને વધારે સમજવા લાગ્યો. પણ મોહનલાલ ભાઈએ આપણું ઉપર ઉપકાર કરી તે એકાંત સામાયિકને લાભ હું એકલે લેતા હતા. શુદ્ધ સૂત્ર, અર્થ અને હેતુ સહિત સામાયિકની જે એટલામાં મહારાજ શ્રી કષ્પરવિજયના ગૃહસ્થ શિષ્ય * બુક પ્રકટ કરી છે તે ઘણીજ ઉપયોગી છે. મને કકલભાઈ ગોકળદાસ મારા સાથે રહેવા અને સામાન્ય તે તેમાંથી ઘણું જાણવાનું મળે છે, અને તમે સર્વ યિક કરવા લાગ્યા, તેણે કપૂરવિજયજી મહારાજને ભાઈએ બરાબર મગજ પરોવી વાંચો તે, અત્યારે આ વાત કરી. એટલે કપૂરવિજયજીએ મને આજ્ઞા સુધી તમે કરેલી સામાયિક પર વધારે ઉજાસ પડશે, કરી કહ્યું કે તમે આ સામાયિકને પ્રચાર કરો, કેલેઅને સામાયિકમાં વધારે આનંદ આવશે. જેમ જેમાં, બેડીંગમાં, અને જ્યાં જ્યાં જેને વસતા