________________
પ્રમુખ રા. મેહનલાલ દલીચંદ દેશાઇનું ભાષણ
૨૧૧ કે ગઢ બહાર વિદ્યમાન હોય તે સંબંધમાં દરબાર કંઇ હોઈ શકે એવું સરકારને કહેતાં હિંદી પ્રધાન તરફથી લઈ ન શકે. (૪) ગઢ બહાર ત્યાર પછી જે નવાં આપણી વિરૂધ્ધ ચુકાદા આવ્યા કે જેના સંબંધી મંદિર થાય તે માટે દરબાર, દર ચો. વારે ૧ રૂ. જ જોઈએ તેવું અને તેટલું ચુકાદા રદ કરાવવા માટે લઈ શકે. દરબાર કંઈ પણ કનડગત યાત્રાળુને ન શ્રી આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી તરફથી કરાયું નથી કરે, તેમ પોલીસ થાણું ગઢમાં તેમજ ગઢથી ૫૦૦ એમ લાગે છે. પહેલાં દરબારને અરજી કરી દાદ વાર સુધીના રસ્તા સુધીમાં મૂકી ન શકાય. માગ, દરબારની બધી હકુમત છે; તે પ્રમાણે માંગતાં
સન ૧૮૭૬ માં નો મેળો દરબારે પવિત્ર ન્યાય ન મળે તે પછી સરકાર પાસે આવે એમ તીર્થપર કર્યો. સરકારે કહ્યું આ નરી હેરાનગતી છે. જણાવી દીધું કે જેને આજે કેટલાંય વર્ષ થઈ ગયાં. ૧૮૭૯ માં પિલીસ માટે કોઈ પણ મકાનને વાપરી હવે ઉપલી ૪૦ વર્ષની મુદત આ વર્ષમાં પૂરી થતાં શકાય નહિ એવો સરકારનો હુકમ થયો. ૧૮૮૧ માં તે મુદત લગભગ દરબારે મોટી રકમની માગણી સાથે ગઢ પર દરબારની મર્યાદિત સત્તા છે એમ સરકારને પોતાની હકુમતમાં પિતાને સર્વ કાંઈ કરવાને અધિહુકમ થયો.
કાર છે, સરકારે વચમાં આવવું ન ઘટે એ જાતની ૧૮૮૬ માં રખોપ આદિ સર્વ કરો માટે રૂ. અરજી કરી. આને જવાબ આપણી તરફથી અપાય. ૧૫૦૦૦ વર્ષ ૪૦ ની મુદત સુધી જેનેએ આપ- વૈદ્ગમન સાહેબે ચુકાદો આપ્યો અને તે શું આપો વાના નથી થયા. ત્યાર પછી તેમાં કોઇ પણ પ્રેરકાર તે સર્વને વિદિત છે. જનોના દરેક સ્થાપિત અને કરવાનું થાય તે સરકારની સંમતિથી થાય. આ ચિરકાલીન હક્કનું ઉછેદન કરી સર્વ સત્તા પાલિમુદત ૧૯૨૬ માં એટલે આ વર્ષમાં ૧ લી એપ્રિલે તાણ રાજ્યને અપાઈ. રખોપા વગેરેના અપાતા પૂરી થઈ.
પંદર હજાર રૂ. ને બદલે તે પર સાતસો ટકા ચડાવી
એક લાખ રૂ. ની દરવર્ષે આપવાની રકમ દશવર્ષ આ દરમ્યાન પણ દરબાર સુખે કરી બેઠા નહિ.
માટે નક્કી કરી, તે રકમ આ-ક-ની પેઢી ન સ્વીકારે ૧૯૦૩ માં ચામડાના બુટ પેરી તેમજ બીડી પીતા
તે દર યાત્રાળુ દીઠ રૂ. બે લેવાને જયા વેરો ઠાકોર સાહેબ તથા તેનો સ્ટાફ ગયો. સરકારે જણાવ્યું
આપ ને તે પ્રમાણે વસુલ કરવાની જુલમી સત્તા કે તેમ ન થઈ શકે તેમ કંઈ પણ ન કરી શકે.
પાલિતાણું રાજ્યને અપાઈ. દશવર્ષ પછી રકમમાં ૧૯૨૧ માં મહાદેવનું “નાનું મંદિર કે જે જન
ફેરફાર કરો કે શું કરવું તે પણ પાલીતાણા રાજ્યની મંદિરમાં કામ કરનારા શિવ કારીગરો માટે થયેલું તેને કબજો તથા વહીવટ માટે દરબારની ડખલગીરી
મુનસફી પર મૂકાયું. થઈ. તેની મંજુરી વગર રીપેર ન કરાવી શકે, આથી આખી જન પ્રજા ખળભળી ઉઠી. એક કુંડ સુધરાવી ન શકે, કાદવ-ગાળ કઢાવી ન શકે. લાખ રૂપીઆ જેટલો મોટો ચાંલ્લો આપવા બદલે તે પર જેના પાટીઆ રખાયાં તે કાઢી નાંખ્યાં તેથી ઓછે પણ મૂળ કરતાં ઘણો વધુ આપવાનું કેટલાકને પકડી સજા કરીને આ પાણી કાઢી નક્કી કર્યું હતું તો કદાચ. જૈનમાં મતભેદ પણ રહેતા નાંખવા માટેનું ખર્ચ આપવાને જનપર હુકમ કર્યો ને પણ આ મહાભારત રકમે તથા વિચિત્ર ચુકાદાએ તે વસુલ કરવા ટાંચ મારી વાસણ દરબારી માણસો જેમાં મતભેદ રાખેજ નહિ અને મહાભારત લઈ ગયા. યાત્રાળુઓ લેવા જવા માટે રાખેલી કાર્ય કરી દીધું. બંગાળના ભાગલા પાડવાથી જે ગાડીએ જાહેર ખપમાં આવતી ગાડી તરીકે ગણી ખળભળાટ ને જાગૃતિ ઉત્પન્ન થયાં તે માટે જેમ કર લેવાના હુકમ થયા.
દ્વર્ડ કર્ઝન નિમિત્ત છે, તેમ જૈનોમાં કરવા માટે જનોએ પિતાની મિલકત અને સાર્વભૌમ હક- મી. વૈર્સન નિમિત્ત છે. શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની વાળા સ્થાનમાં દરબારની હકુમત કે ડખલગીરી ન પેઢીની લડત નિષ્ફળ નિવડી-સર્વ જેનેના ચહેરા
ન
લે તે પર સાત
લાખ
મજ બીડી પી
મા તેને સ