Page Text
________________
व्यवहारसूत्र
संमुत्पद्येतं यदनेनाचार्येण नवमं दशमं वा प्रायश्चित्तस्थानं सेवितमिति वयं न संहिंष्यामः । इत्यादि कारणैरपि प्रवचनाड्डाह भयोदगृही भूतस्याप्युपस्थापनं कर्त्तव्यं
स्यादित्यपवादसूत्रस्य
-
भावः ॥ सू० २० ॥
पूर्व मनवस्थाप्य -पाराञ्चितयोः पुनरुपस्थापनविधिः प्रोक्तः, साम्प्रतमेकत्र विहरतोर्द्वयोः साधर्मिक श्रमण यो मैथुन प्रतिसेवनविषयक विवादे निर्णय प्रकार माह - 'दो साहम्मिया' इत्यादि ।
सूत्रम् - दो साहम्मिया एगयओ विहरंति, एगे तत्थ अण्णयरं अकिच्चट्ठाणं पंडिसेवित्ता आलोएज्जा, अहरणं भंते! अमुएणं सांहुणा सद्धि इमंमि य कारणमि मेहुणपडि सेवी, पच्चयtउं च सयं पडिसेवियं भंणइ तत्थ पुच्छिवे किं पंडिसेवी ? अडिसेवी 2, से य वएज्जा पडिसेवी परिहारपत्ते । से य वएज्जा णो पडिसेवी णौ परिहारपत्ते । जं से पमाणं वयइ से य पमाणाओ घेत वे सिया से किमाहु मंते, सच्चपइण्णा ववहारा ॥ सू० २१ ॥
छाया - द्वौ साधर्मिकौ एकतो विहरतः, एकः तत्राऽन्यतरमकृत्यस्थानं प्रतिसेव्य आलोचयेत् अहं खलु भदन्त ! अमुकेन साधुना सार्द्धमस्मिन् कारणे मैथुन प्रतिसेवो प्रत्ययहेतोश्व स्वयं प्रतिसेवितं भणति, तंत्र प्रष्टव्यः किं प्रतिसेवी ? अप्रतिसेवी ?, सच वदेत् प्रतिसेवी परिहारप्राप्तः स च वदेत् नो प्रतिसेवी नों परिहारप्राप्तः । यत् से प्रमाण वृदति स च तस्मात् प्रमाणात् गृहीतव्यः स्यात् । अथ किमाहुर्भदन्त । सत्यप्रतिज्ञा व्यंवद्वाराः ॥ सु≈ २१ ।।
भाष्यम्—'दो साहम्मिया' द्वौ साधर्मिको समानधर्मिणी 'एगयओ विहरंति' एकत एकेन संघाटेन - विहरतः तिष्ठत 'एगे तत्थ' तत्र तयोर्द्वयोर्मध्ये एक कश्चित् इतरस्याऽभ्याख्याननिमित्तम् 'अण्णयरं अकिच्चद्वाणं' अन्यतरत् प्राणातिपातादिषु यत् किमप्येकमकृत्य - स्थानं प्रतिसेवितवान् 'पंडि सेवित्ता' प्रतिसेव्य प्रतिसेवनं कृत्वा 'आलाएज्जा' 'आलोचयेत् स्ववंचंसा स्वकृतातिचारजातं गुरुसमीपे कृतपापस्थानस्यालोचनां कुर्यात् । आलोचनाप्रकार मैव दर्शयति-'अण्णं मंते' अहं खलु भदन्त । हे गुरो ! 'अए । साहुणा' सद्धि अमुकेनं येन - केनचित् अनिर्दिष्टनामकेन साधुना सार्द्धम् अमुकेन साधुंना सहितो भूत्वेत्यर्थः 'इमंमि य कारणमि' अस्मिन् प्रतिसेवनार्थमाग्रहादिकरणें 'मेहुणपडिसेवी' 'मैथुनप्रति सेवी मैथुनप्रतिसेवन कृतेवानित्यर्थ. अमुकेन साबुना सह विचरन् तस्याग्रहेण मैथुनसेवी 'जातोऽस्मीति भावः ।
स कस्मात् कारणात् आत्मानमप्रति से विनमपि प्रतिसेविनमभ्युपगच्छति' न पुनः केवल 'परस्याऽभ्याख्यानमेव कथं न ददाति ? ततं आह - ' पच्चयहेतुं च' इत्यादि, 'पच्चर्य हेउँ च सयं पॅडिसेवियं भणई' प्रत्यय हेतु च स्वयंमात्मानमपि प्रतिसेविनं भणति परेषामाचार्याणां तथाऽन्ये॑षां च साधूंनाम्ळे 'एषः सत्यमेव वंदति अन्यथा को नाम स्वकीयमात्मानमप्रतिसेविनं प्रति
·
| SR No. | 009358 |
| Book Title | Vyavaharasutram evam Bruhatkalpsutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 536 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, agam_bruhatkalpa, & agam_vyavahara |
| File Size | 32 MB |