________________
પ્રસ્તાવના
કળીને ખીલવવાની કળા જ્ઞાનીની કેવીક હોય તે ઉત્તરાર્ધમાં જોવા મળે છે. અહીં બે વર્ષથી બાર વર્ષના ભૂલકાંને ખીલવતાં જોઈએ તો ખૂબ ખૂબ શીખવા મળે ! પ્રેમ, સમતા ને આત્મીયતાના રંગ !
ડૉ. નીરુબહેન અમીન
છોકરાંને ભણતર, ગણતર ને ઘડતર ત્રણે ય કઈ રીતે અપાય ?
છોકરાં પરણવાલાયક થાય ત્યારે મોટો પ્રશ્ન આવીને ખડો થાય છે, પાત્રની પસંદગી કેવી ને કઈ રીતે કરવી ? પૂજ્યશ્રી, છોકરાઓને તેમજ છોકરીઓને ખુબ જ સુંદર માર્ગદર્શન આપે છે જેથી મા-બાપ, છોકરાં વચ્ચે સુમેળ રહી પાત્રની પસંદગી થાય !
છોકરીઓને સાસરીમાં બધાને પ્રેમથી વશ કરવાની સુંદર ચાવીઓ પૂજ્યશ્રી પૂરી પાડે છે.
મા-બાપની સેવા, વિનય, એમનો રાજીપો લેવો, તેનું મહત્વ શું ને કઈ રીતે લેવાય ?
અંતમાં ઘરડાંઓની વ્યથા ને તેના ઉકેલમાં ઘરડાંઘરની જરૂરિયાત ને અધ્યાત્મ જીવન કેમ જીવવું તેનું સુંદર માર્ગદર્શન પ્રસ્તુત ગ્રંથમાં સંકલિત થાય છે જે વાંચીને સમજતા મા-બાપ અને છોકરાઓ બન્નેને આદર્શ વ્યવહારમાં મૂકી દે છે.
મા-બાપ છોકરાંનો થયો વ્યવહાર; અનંતકાળથી, ન તો ય આવ્યો પાર !
મેં ઉછેર્યાભણાવ્યા', ન બોલાય;
‘તમને કોણે ભણાવ્યા ?” ત્યાં શું થાય? છોકરાની ફરજો બધી છે ફરજિયાત ! તારું બધું કરનારો હતો જ ને બાપ ?
અમસ્તો દબડાવીને ના આપ તાપ;
મોટાં થઈને છોકરાં કરશે તારું શાક! છોકરાં આવાં હોય તેમ ખોળે; પોતે કેવાં બન્ને ઝગડે, તે ન તોલે!
મા મૂળો ને બાપ હોય ગાજર !
છોકરાં સફરજંદ ક્યાંથી પ્રોપર ? એક બાળક ઉછેરવાની જવાબદારી; ભારતના વડાપ્રધાન કરતાં ભારી !
‘તારા કરતાં જોઈ મેં વધારે દિવાળી;
છોકરાં કહે, ‘તમે કોડીયામાં ને અમે વીજળી! મા-બાપના ઝઘડા, બગાડે બાળ માનસ; પડે આંટીઓ, માને એમને બોગસ!
વઢીને ન સુધરે આજનાં છોકરાં કદિ;
પ્રેમથી વળી, ઉજાળશે બે હજારની સદી! મારો-વઢો તો ય ન ઘટે પ્રેમ; પ્રેમથી જ થાય બાળ, મહાવીર જેમ!
- જય સચ્ચિદાનંદ
