________________
आगम
(४०)
आवश्यक"- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-४ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [८८०-८८४], वि०भा०गाथा , भाष्यं [१५१...], मूलं -गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सत्रांक
श्रीआव- क्रमभिन्न यत्र यथासङ्ख्यमनुदेशो न क्रियते यथा 'स्पर्शनरसनघाणचक्षुःश्रोत्राणामर्थाः स्पर्शरसगन्धवर्णशब्दा' इति श्यकमल- | वक्तव्ये स्पर्शरूपशब्दगन्धरसा इति श्रूयादित्यादि १३, वचनभिन्नं यत्र वचनव्यत्ययो, यथा वृक्षावेती पुष्पिता इत्यादि। यगिरीय- दि|१४, विभक्तिविभिन्नं च यत्र विभक्तिव्यत्ययः, यथैष वृक्ष इति वक्तव्ये एष वृक्षमित्याह १५, लिङ्गभिन्नं यत्र लिङ्ग-1 वृत्तौ सूत्रा- व्यत्ययः, यथा इयं स्त्रीति वक्तव्ये अयं स्त्रीत्याह १६, अनभिहितं-स्खसिद्धान्तेऽनुपदिष्टं, यथा सप्तमः पदार्थो दशमं द्रव्यं नुगमः वा वैशेषिकस्य, प्रधानपुरुषाभ्यधिकं साङ्ख्यस्य, चतुःसत्यातिरिक्तं शाक्यस्येत्यादि १७ अपदं यत्र पये विधातव्येऽन्य
च्छन्दोऽभिधानं, यथा आर्यापादे वैतालीयपादाभिधानं १८', स्वभावहीनं यद्वस्तुनः प्रत्यक्षादिप्रसिद्धं स्वभावमतिरिच्या ॥४८३॥
न्यथावचनं यथा शीतोऽग्निः मूर्तिमदाकाशमित्यादि १९, प्यवहितं नाम अन्तर्हितं, यत्र प्रकृतमुत्सृज्याप्रकृतं विस्तरतोऽभिधाय पुनः प्रकृतमधिक्रियते, यथा हेतुकथामधिकृत्य सुप्तिङन्तपदलक्षणप्रपञ्चमर्थशास्त्रं चाभिधाय पुनर्हेतुवचनं २०, का-12 |लदोपः अतीतादिकालव्यत्ययः, यथा रामो वनं प्राविशदिति वक्तव्ये प्रविशतीत्याह २१, यतिदोषः अस्थानविच्छेदः। अकरणं वा २२, छविः अलंकारविशेषता तेन शून्यता छविर्दोषः २३, समयविरुद्धं-स्वसिद्धान्तविरुद्धं, यथा साङ्ख्यस्या
सत् कारणे कार्य सबैशेपिकस्य इत्यादि २४ वचनमात्रमहेतुकं, यथा विवक्षिते भूप्रदेशे इदं लोकमध्यमिति २५ अर्धापत्तिदोषो 8 है यत्रार्थादनिष्टापत्तिर्यथा ब्राह्मणो न हन्तव्य इत्यादब्राह्मणघातापत्तिः २६ असमासदोषो नाम समासब्यत्ययो, यदिवा ॥४८३॥
१ यद्यपि सर्पजातीनामपीति श्रद्धा इति छन्दोऽनुशासनवचसा सर्वेषां छन्दसां संकरः स्यात्, परं स एकप्रकरणोक्तानां शेयः, इमे | आर्यावतालीये भिन्नप्रकरणगते इति दोषबत्ता ।
ROCHROGROCESEXRAKACADCALCALS
दीप
अनुक्रम
~88
