________________
आगम
(४०)
आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-४ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [८४१-८४३], विभा गाथा [-], भाष्यं [१५०...], मूलं -गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सत्राक
यवृत्ती
दीप
श्रीआव- तत्-मानुपत्वं तथा पूर्वोक्तप्रकारेण दुर्लभलाभ-दुष्प्रापलाभं विशुलतावच्चञ्चलं लब्ध्वा यः प्रमाद्यति-प्रमादं करोति कथंद्वारे श्यकमल-हस कापुरुषो, न सत्पुरुषः, इत्यलं प्रसंगेन, प्रकृतं प्रस्तुमः । तत्र यथा दशभिदृष्टान्तैर्मानुषत्वं दुर्लभं तथा आर्यक्षेत्रादीन्यपि धर्माकरणं
स्थानानि, ततः सामायिकमपि तुष्पापम् , अथवा मानुषत्वे लब्धेऽप्येतेः कारणैः दुर्लभं सामायिकमिति प्रतिपादयन्नाह- आलस्या उपोद्घाते आलस्स मोहऽवण्णा धंभा कोहा पमाय किविणत्ता । भय सोगा अन्नाणा बकखेव कुतूहला रमणा ॥८४॥ दयः
एएहिं कारणेहिं लण सुदलहंपि माणुस्सं न लहइ सुई हियकरि संसात्तारिणिं जीवो ॥ ८४२॥ ८३६-४२ ॥४५५॥ IN आलस्यात् न साधुसकाशं गच्छति (शृणोति) वा १ तथा मोहात्-गृहकर्तव्यताव्याकुलत्वात् २, तथा अवज्ञातः-किमेते
जानन्तीत्येवंरूपायाः ३ स्तम्भात-जात्याद्यभिमानात् , उत्तमजातीयोऽहं कथमेतेषां भिक्षाचराणां हीनजातीयानां पार्थे गच्छा-31 मीत्यादिलक्षणात् ४, क्रोधात् , तथा च कोऽपि साधुदर्शनादेव कुप्यति ५, तथा प्रमादात्-मद्यादिप्रसक्तिरूपात् ६, कृपणत्वात्-नूनं गतस्तेभ्यः किमपि दातव्यं भविष्यतीत्येवंरूपात् ७ तथा भयात् , साधवो हि नरकादिभयं गतेभ्यो वर्णयन्तीति ८ शोकाद्वा इष्टवियोगजात् ९, अज्ञानात् कुदृष्टिजनितात् कुबोधात् १० व्याक्षेपात्-अन्यान्यवहुप्रयोजनकरणतः आत्मनो व्याकुलीभावसम्पादनात् ११, तथा कुतूहलाद-नदादिविषयात् १२ तथा रमणात्-नानाविधकुक्कुटयोधनादिक्रीडाप्रसक्तिरूपात १३, एभिः कारणैरालस्यादिभिः सुदर्लभमपि मानुष्यं लब्ध्वा न लभते हितकरी संसारोत्तारिणी श्रुतिमिति ॥ व्रतादिसा- ४२५॥ मग्रीयुक्तस्तु कर्मरिपुं विजित्याचिकल चारित्रसामायिकलक्ष्मीमवाप्नोति, यानादिगुणयुक्तयोध इय जयलक्ष्मी, तथा चाह
जाणावरणपहरणे जुद्धे कुसलत्तणं सनीई य । वक्खत्तं ववसाओ सरीरमारोग्गया चेव ॥ ८४३ ।।
अनुक्रम
SmECAnal
Clmalbrary.org
... मनुष्यभव प्राप्तोऽपि आलस्य-आदि कारणात् धर्म-श्रवणस्य दुर्लभत्वं
~32~