________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[..]
गाथा
||||
दीप
अनुक्रम [3]
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग-४
अध्ययनं [ २ ], निर्युक्तिः [ १०७६-१०७८] वि० भा० गाथा [-] भाष्यं [ २०५...] मूलं [१...] / गाथा [१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित ..आगमसूत्र -[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
श्रीभव० मलयगि० वृत्तौ सूत्रस्पर्शिका
॥५९५ ॥
धम्मों द्रव्यधर्म्मः- धर्मास्तिकायः 'तित्ताइसहावो वा' इति तिक्तादिर्वा द्रव्यस्य स्वभावो द्रव्यधर्मः 'गम्माइत्थी कुलिंगो वत्ति गम्यादिर्धर्म्मः स्त्रीविषयो द्रव्यधर्म्मः, तत्र केषाञ्चित् मातुलदुहिता गम्या केषांचिदगम्येत्यादिः तथा कुलिङ्गो वा कुतीर्थिकधम्र्मो द्रव्यधर्म्मः, पाठान्तरं 'दुविहो य होइ धम्मो दवधम्मो य भावधम्मो य । धम्मस्थिकाउ दबे दबस्स व जो भवे भावो ॥ १ ॥' सुगमं । भावधर्म्मप्रतिपादनार्थमाह
दुह होइ भावधम्मो सुअ चरणे वा सुअम्मि सज्झाओ। चरणम्मि समणधम्मो खेतीमाई भवे दसहा १०७३ द्विविधो भवति भावधर्म्मः, तद्यथा श्रुते चरणे च श्रुतधर्मश्चरणधर्म्मश्चेत्यर्थः, तत्र श्रुते श्रुतविषयो धर्म्मः स्वाध्यायो-वाचनादिः, चरणे चरणविषयो धर्म्मः श्रमणधम्र्म्मो, दशधा दशप्रकारः क्षान्त्यादिः, पाठान्तरं वा 'भावंमि होइ दुविहो सुयधम्मो खलु चरित्तधम्मो य । सुयधम्मो सज्झातो चरित्तधम्मो समणधम्मो ॥ १ ॥' सुगमं । संप्रति तीर्थ निरूपणायाह
नामं उवणातित्थं दषतित्थं च भावतित्थं च । इक्किकंपि अ इत्तो णेगविहं होइ नायां ।। १०७७ ॥ 'नाम' ति नामतीर्थं स्थापनातीर्थं द्रव्यतीर्थं भावतीर्थं च 'एत्तोत्ति नामादिनिक्षेपमात्रकरणादनन्तरमेकैकं नामतीर्थादि अनेकविधं भवति ज्ञातव्यं ॥ तत्र नामतीर्थमनेकविधं जीवाजीव विषयादिभेदात्, स्थापनातीर्थ साकारानाकार भेदात्, | द्रव्यतीर्थं आगमनोआगमादिभेदात्, तत्र ज्ञशरीर भव्य शरीरद्रव्यतीर्थप्रतिपादनार्थमाह
दाहोवसमं तन्हाइ छे अणं मलपवाहणं चैव । तीहिं अत्थेहिं निउतं तम्हा तं दद्दओ तित्थं ॥ १०७८ ॥
... अथ 'तीर्थ' शब्द व्याख्यायते
Por Private & Personal Use Only
~312~
धर्मनिक्षेप
।। ५९५ ॥
