________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप अनुक्रम
[3]
श्रीभाव
श्यकमल
यगिरीय
वृत्तौ नम
स्कारे
॥ ५११ ॥
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग-४
अध्ययनं [१], निर्युक्तिः [ ९२६ ९२७], वि०भा० गाथा [-] भाष्यं [ १५१...] मूलं [- / गाथा-], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र -[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
वारसविहो सुयक्खंधो। सवो अणुचिंतेडं धंतंपि समत्थचित्तेण ॥ ४ ॥ अत्र 'देसकाल 'चि देश: - प्रस्तावस्वरूपः कालो अर्हनमनदेशकालः, मरणकाल इत्यर्थः तस्मिन्, घंतंपीति प्राकृतत्वात् लिङ्गव्यत्ययः, धातोऽपि, अत्यन्तमभ्यस्तोऽपीति भावः, तथ्यईणं तम्हा अणुसरियबो सुहेण चित्तेण । एसेव नमोकारो कयन्नुयं मन्नमाणेणं ॥ ५ ॥” उपसंहरन्नाह
प्रभावः
अरिहंतनमुकारो, सबपावप्पणासणो । मंगलाणं च समेसिं, पढमं हवइ मंगलं ॥ ९२६ ॥
अर्हन्नमस्कारः 'सवपावपणासणत्ति पासयति-मलिनयति जीवं पित्रति हितमिति वा पाति वा रक्षति भवान्निर्गच्छन्तमिति पापं - कर्म्म, औणादिकः पप्रत्ययः, सर्वम्-अष्टप्रकारमपि पापं कर्म्म, 'पापं कर्मैव तत्त्वत' इति वचनात् प्रणाशयति - अपनयतीति सर्वपापप्रणाशनः, मङ्गलानां च सर्वेषां नामादिलक्षणानां प्रथममिति प्रधानं प्रधानार्थकारित्वात्, अथवा | पञ्चामूनि भावमङ्गलानि अर्हदादीनि तेषां प्रथमं- आद्यं भवति मङ्गलमिति ॥ उक्तस्तावदन्नमस्कारः, सम्प्रति सिद्धनमस्कार उच्यते - सिद्ध्यति स्म सिद्धः, यो येन गुणेन निष्पन्नः - परिनिष्ठां प्राप्तो, न पुनः साधनीयः, सिद्धौदनवत्, स सिद्धः, स च सिद्धशब्दसामान्याक्षेपतोऽर्थतस्तावच्चतुर्दशविधः, तत्र नामस्थापनासिद्धी सुप्रतीतौ द्रव्यसिद्धो ज्ञशरीरभव्यशरीरव्यतिरिक्तः सिद्धः ओदनः, तत्र नामस्थापनाद्रव्यसिद्धान् व्युदस्य ( शेष ) सिद्धप्रतिपादनार्थमाह
कम्मे सिप्पे य विजाय, मंते जोगे य आगमे । अत्थ जत्ता अभिप्पाए, तवे कम्मकखए इय ॥ ९२७ ॥ कर्म्मणि सिद्धः कर्मसिद्धः, निष्ठां गत इत्यर्थः एवं शिल्पसिद्धः विद्यासिद्धः मन्त्रसिद्धो योगसिद्धः आगमसिद्धः अर्थसिद्धः
For Private & Personal Use Only
••• अथ सिद्ध शब्दस्य व्याख्या:, भेदाः एवं तेषां नमस्काराणां फलम् प्रतिपाद्यते
श्र
~144~
॥ ५११ ॥