________________
आगम
(०५)
“भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१
शतक [१], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [७], मूलं [६] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
श्रीभगवती
उद्देशः
प्रत सूत्रांक [६३]
मत्रम
दीप अनुक्रम [८४]
'वोयसिज'त्ति व्यवकृष्यमाणं हीयमानं । 'गभगए समाणे'त्ति, (मू. ६३); गर्भगतः सन् , मृत्वेति शेषः, 'एगइए'त्ति स गर्भः राजादिगर्भरूपः संशित्वादिविशेषणानि च गर्भस्थस्यापि नरकप्रायोग्यकर्मबन्धसम्भवाभिधायितयोक्तानि,वीर्यलब्ध्या वैक्रिय-|| लब्ध्या सङ्ग्रामयतीति योगः, अथवा वीर्यलब्धिको वैक्रियलब्धिकश्च सन्नित्यर्थः, परानीकं-शत्रुसैन्यं श्रुत्वा श्रुतिभ्यां निशम्य| मनसाऽवधार्य 'पएसे निच्छुभइ' गर्भदेशादहिः क्षिपति, 'समोहणइत्ति समवहन्ति, समवहतः स्यात् , तथाविधपुद्गलग्रह-IN णार्थ, सङ्ग्राम सङ्घामयति-युद्धं कुर्यात् , 'कामकामे'त्ति कामौ शब्दरूपे 'अस्थकामए'त्ति अर्थे-द्रव्ये कामो-बांछा यस्यासौ अर्थकामकः, एवं राज्यकामकः, 'भोगकामए'त्ति भोगा-गन्धरसस्पर्शास्तेषां कामः भोगकामकः, 'अत्थकंखिए'त्ति अर्थे । काङ्क्षा-गृद्धिरासक्तिर्यस्येति सोऽर्थकाशितः, अर्थपिपासितः, पिपासा प्राप्तेऽप्यर्थेऽतृप्तिः, 'तचित्ते ति चित्तं-सामान्योपयोगरूपं 'तम्मणे'त्ति मनो-विशिष्टोपयोगरूपं 'तल्लेसेत्ति लेश्या-आत्मपरिणामविशेषः 'तदज्झव'त्ति अध्ययसितं-परिभोगक्रियास|म्पादन विषयमस्येति तदध्यवसितः, 'तत्तिब्वज्झवसाणे'त्ति आरम्भकालादारभ्य प्रकर्षयायि अध्यवसानं-प्रयत्नविशेषो यस्य |सः 'तदट्ठोव'त्ति उपयुक्तोऽवहितः, 'तदप्पियकरण'त्ति तस्मिन्नेव अर्थादौ अर्पितानि-आहितानि करणानि-इन्द्रियाणि कृतकारितानुमतिरूपाणि येन सः'तम्भावण'त्ति तद्भावना-अर्थसंस्कारस्तेन भावितो यः सः 'एयंमि'त्ति एतस्मिन्नन्तरे-सङ्ग्रामकरणावसरे, श्रमणस्य-साधोः 'माहणस्स'त्ति मा हनेत्येवमादिशति स्वयं स्थूलप्राणातिपातादिनिवृत्तत्वाद् यः स माहनः, अथवा |ब्रह्मचर्यस्य देशतः सद्भावात् बामणो देशविरतस्तस्य वा, 'आरिय'ति आगद्यातं पापकर्मभ्य इत्यार्य, 'धम्म'त्ति धर्मः-श्रुतचारिलक्षणः पुण्य-तत्फलभूतं शुभकर्म 'अंबखुजए'त्ति आम्रफलवत्कुन्नः अच्छेज'आसीत सामान्यतः चिट्ठज' ऊर्ध्वस्थानेन 'निसी
॥३५॥
~78~
