________________
आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[५६-५७]
दीप
अनुक्रम
[७७-७८]
श्रीभग
बती
सूत्रम्
“भगवती" - अंगसूत्र- ५ ( मूलं + वृत्तिः) भाग - १
शतक [१], वर्ग [-] अंतर् शतक [-] उद्देशक [६], मूलं [ ५६-५७] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
वर्द्धमान इति, 'समभरघड' त्ति समभरवासौ घटश्चेति समासः, समभरघटः तद्भावस्तत्ता तया समभरघटतया समरभरघट इव सर्वथा | भृतघटाकारतयेति, 'अहेणं' ति अथार्थः, महंती 'सयासर्व' सदा आश्रवति ईषत् क्षरति जलं यैस्ते आश्रवाः - सूक्ष्मरन्धाणि, सन्तो| विद्यमानाः सदा वा शतसङ्ख्या वा आश्रवा यस्यां सा सदाश्रवा वा शताश्रवा वा, एवं शतच्छिद्रां, छिद्रं महत्तरं रन्थं, 'ओगाहि'त्ति अवगाहयेत्, 'आसव'त्ति आश्रवद्वारैः छिद्रैरिति, 'आपूर'त्ति आपूर्यमाणा जलेनेति शेषः, 'वोसहमाणा' भृता सती निमञ्जति, 'समभरघड' त्ति हदक्षिप्तसमभरघटवत्, इदस्याधस्त्योदकेन सह तिष्ठति, यथा नौश्च हदोदकं अन्योऽन्यमवगाहते, एवं जीवपुद्गलयोर्भावना । 'सया समियंति (सू. ५७) सदा-सर्वदा 'समियं ति सपरिमाणं, अथवा सदा-सर्वतुषु समितमिति - रात्रौ दिवसस्य च पूर्वापरयोः प्रहरयोः, तत्रापि कालस्य स्निग्धेतरभावमपेक्ष्य बहुत्वमल्पत्वं वाऽवसेयमिति, यदाह - 'पढमचरिमाउ सिसिरे० ' इत्यादि, लेपितपात्रं बहिर्न स्थापयेत्, स्नेहरक्षणार्थायेति, सूक्ष्मः स्नेहकायः प्रपतति, ऊर्ध्वं अधव तिर्यक् च, वैताढ्यादावधोलोकग्रामेषु तिर्यग्लोके, 'दीहकालं चिह्नइ'त्ति तडागादिपूरणात्, विध्वंसमागच्छति अल्पत्वात् तस्येति, ॥ प्रथमशते पष्ठोदेशकविवरणम् १-६ ।।
अथ सप्तम आरभ्यते--'उबवजमाणे 'त्ति (सु. ५८) ननु उत्पद्यमान एव उत्पन्नः कथं नारक उच्यते ?, अनुत्पन्नत्वात् तिर्यगादिवदिति, अत्रोच्यते, उत्पद्यमान उत्पन्न एव, तदायुष्कोदयाद्, अन्यथा तिर्यगाद्यायुष्काभावान्भारकायुष्कोदयेऽपि यदि नारको नासौ तदन्यः कोऽसाविति ?, 'किं देसेणं' ति देशेन देशेन च यदुत्पदनं प्रवृत्तं तद् देशेन देशं तत्र जीवः किं देशेन स्वकीयावयवेन देशेननारकावयविनोऽंशतयोत्पद्यते, अथवा देशेन देशमाश्रित्योत्पादयन् वे (०यित्वे)ति, एवमन्यत्रापि, 'देसेणं सव्वं'ति तत्र देशेन
अत्र शतक -१, उद्देषकः ६ समाप्तः, अथ शतक - १ उद्देषक : ७ आरब्धः
~74~
शतके ६ उद्देशः
| ॥३३॥