________________
आगम
(०५)
“भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१
शतक [१], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [६], मूलं [१३] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
Signed
१ शतके ६ उद्देशः
प्रत सूत्रांक [५३]
दीप अनुक्रम [७२]
श्रीभगम
| क्षिप्रभृतिद्रव्यस्य या छाया तदन्त आतपान्तं चतुर्दिक्षु स्पृशति सः, तथा तस्या एवं छायाया भूमेः सकाशात् तत् द्रव्यं यावदु- वती
मच्छूपोऽस्ति, ततश्च छायान्त आतपान्तं ऊर्ध्वमधश्च स्पृशति, अथवा प्रासादवरण्डिकादेर्या छाया तस्या भित्तेरवतरन्त्या आरोहन्त्या सूत्रम्
| वा अन्त आतपान्तमूर्ध्वमधश्च स्पृशतीति, अथवा छायातपयोरेव पुद्गलानां असङ्ख्येयप्रदेशावगाहित्वादुच्छ्यसद्भावस्तत्सद्| भावाचोर्ध्वाधोविभागः, ततः छायान्त आतपान्तमूर्ध्वमधश्च स्पृशेत् इति भावनीयं । स्पर्शनाधिकारात् प्राणातिपातादिपापस्थानकमस्पर्शनामाह-'अस्थि'त्ति, (५३ मू०) अस्ति अयं पक्षः, 'किरिया कजई' इति क्रियत इति, क्रिया-कर्म सा क्रियते-भवति, 'पुढे त्यादि, व्याख्या पूर्ववत् , 'कडा कज्जईत्ति कृता भवति, अकृतस्य कर्मणोऽभावात् , आत्मकृतमेव कर्म स्थात् , नान्यथा, 'अणाणुपुब्बि'त्ति, पूर्वपश्चाद्विभागो यत्र नास्ति सा अनानुपूर्वी उच्यते, 'जहा नेरइया तहाएगिदियवजा भाणियब्बा' नारकवदसुरादयो वाच्या एकेन्द्रियवर्जाः, तेषां हि दिपदे 'निव्याघाएक छदिसं, वाघायं पडुच सिय तिदिसंति' इत्यादि | विशेषामिलापस्य जीवपदोक्तस्य भावाद , अत एमाह-एगि दिया जहा जीवा तहा भाणियब्बा, 'पेज'त्ति, अनभिव्यक्त| मायालोभखभावमभिष्वङ्गमात्रं प्रेम, 'दोसे'त्ति अनमिव्यक्तक्रोधमानस्वरूपमग्रीतिमात्रं द्वेषः, 'अभक्खाणे त्ति असद्दोपावि
करणम् , पेसुन्न'त्ति प्रच्छन्नमसदोषाविष्करणं, 'परपरिवाए'त्ति प्रकीणं परेषां गुणदोषवचनं, 'अरइरह'त्ति अरतिः-मोहनीयोदयाचित्तोद्वेगः रतिः-विषयेषु मोहनीयोदयाञ्चित्ताभिरतिः, अरतिरतिरिति,'मायामोसे' तृतीयकपायद्वितीयाश्रवयोः संयोगाः, अनेन च सर्वसंयोगा उपलक्षिताः, अथवा वेषातरकरणेन यत्परवञ्चनं तन्मायामृपा, 'मिच्छादसणसल्ले'त्ति, मिथ्यादर्शनं शल्यमिव विविधव्यथानिबन्धनत्वात् , मिथ्यादर्शनशल्यमिति ॥ एवं गौतमद्वारेण कर्म प्रज्ञप्तम् , तब शाश्वतं, अतः शाश्वतानेव
~71