________________
आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[२१-२२]
गाथा
दीप अनुक्रम
[ २८-३०]
श्रीभग
बती
सूत्रम्
“भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं + वृत्तिः) भाग-१
शतक [१], वर्ग [-], अंतर् शतक [-], उद्देशक [२] मूलं [२१-२२] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
तथा वर्णलेश्यानुनयोर्यत् पूर्वोत्पन्नानां शुभवर्णायुक्तं तत्तारुण्यात्, पश्चादुत्पन्नानां चाशुभवर्णलेश्यादि बाल्यादवसेयं, लोके तथैव दर्शनादिति । तथा 'संजया संजय'त्ति संयतासंयता- देशविरताः, 'मणुस्सा णं भंते ! ते सब्धे समाहारगति ?, 'नो इणडे' इत्युतरं, नानात्वं, ते 'आहच आहारेति', आहत्य, कादाचित्कत्वं महाशरीरदेवकुर्वादिमिथुनकनरानाश्रित्य, अल्पशरीरा अभीक्ष्णम् अल्पं च, बालानां तथैव दर्शनात्, संमूर्च्छिममनुष्याणामल्पवपुषां नित्यमाहारसंभवात् यच्चेह पूर्वोत्पन्नानां शुद्धवर्णादि तत्तारुण्यात् संमूछिंमापेक्षया वेति, 'सरागसंजयत्ति अक्षीणानुपशान्तकषायाः, 'बीयरागसंजय'त्ति उपशान्तकपायाः क्षीणकषायाश्च, 'अकिरिय'त्ति वीतरागत्वेनारंभादीनामभावाद क्रियाः, 'एगा मायाव'त्ति अप्रमत्तसंयतानामेकैव मायाप्रत्यया, 'कजइ'त्ति क्रि यते भवति, कदाचिदुड्डाहरक्षण प्रवृत्तानामक्षीणकषायत्वादिति, 'आरंभिय'त्ति प्रमत्तसंयतानां सर्वः प्रमत्तयोग आरंभ इतिकृत्वा आरंभिकी स्याद् अक्षीणकषायत्वाच्च मायाप्रत्ययेति, 'वाणमंतर'त्ति व्यन्तरा अल्पवेदनाः स्युरसंज्ञित्वात् तेषामसुरकुमारवत्, इतरे संज्ञिनो व्यन्तरा महावेदनाः संज्ञित्वादेव, यतोऽसुरादिषु व्यन्तरान्तेष्वसंज्ञिनः संज्ञिनश्च उत्पद्यन्ते तेनैवमुक्तं- 'वाणमन्तरा सष्णिभूया असणिभूया ये 'ति, नवरं ज्योतिष्कवैमानिकेषु स्वसंज्ञिनो नोत्पद्यन्ते अतो वेदनापदे तेषाँ ज्योतिष्कवैमानिकानामेवमधीयते, नवरं वेयणाए दुबिहा जोईसिया माईमिच्छ० अमाईसम्मदिवि०, तत्र मायिमिध्यादृष्टयोऽल्पवेदनाः इतरे महावेदनाथ शुभवेदनामाश्रित्येति । अथ (स) लेश्य लेश्या भेदविशेषणमाहारादिपदैर्निरूपयन् दंडसप्तकमाह- 'सलेस्सा णं भंते! नेरइया सच्चे समाहारगति अनेन पदेनाहार १ शरीरो २ वास ३ कर्म ४ वर्ण ५ लेश्या ६ वेदना ७ क्रियो ८ पपाता ९ रम्यपूर्वोक्तनवपदोपेतनारकादिचतुर्विंशतिदंडको लेश्यापदविशेषितः सूचितः, तदन्ये च कृष्णलेश्यादिविशेषिताः पूर्वोक्तनवपदोपेता एव यथासंभवं नार
~38~
१ शतके २ उद्देशः
॥१५॥