________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१ शतक [८], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [२], मूलं [३१५-३२२] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
श्रीभग
शतके उद्देशः
लधुवृत्ती
भवस्थद्वारे 'निरयभवत्थागं'ति निरयभवे तिष्ठन्तीति निरयभवस्थाः-प्राप्तोत्पत्तिस्थानाः, ते च यथा निरयगतिकास्त्रिज्ञाना दूध-| ज्ञानाश्चोक्तास्तस्था वाच्या इति । भव्यद्वारे 'जहा सकाइय'ति भवसिद्धिकाः केवलिनोऽपि ते सकायिकवद् भजनया पश्चज्ञानाः, UP | तथा यावत् सम्यक्त्वं न प्रतिपन्नास्तावद् भजनयैव यज्ञानाश्च वाच्या इति, अभवसिद्धिकानां त्वज्ञानत्रयं भजनया स्यात् , सदा मिथ्यादृष्टित्वाचेषां, अत उक्तम्-'नो नाणी, अन्नाणी'त्यादि । संज्ञिद्वारे 'जहा सइंदिय'ति ज्ञानानि चत्वारि भजनया, अज्ञानानि च त्रीणि तथैव, असन्नी जहा बादेय'ति अपर्याप्तकत्वे ज्ञानद्वयमपि सास्वादनतया स्यात् , पर्याप्तत्वेज्ञानद्वयमेवेति । लब्धिद्वारे 'कइविहाणं'ति (सू. ३१९) तत्र लब्धिः-आत्मनो ज्ञानादिगुणानां तत्कर्मक्षयापादितो लाभः, स च दशधा, ज्ञानपञ्चकस्य ज्ञानावरणक्षयक्षयोपशमाभ्यां लब्धिर्ज्ञानलब्धिः, एवमन्यत्रापि, नवरं दर्शनं रुचिरूप आत्मपरिणामः, चरित्रं-चारित्रमोह|नीयकर्मक्षयक्षयोपशमोपशमजो वा जीवपरिणामः, तथा चरित्रं च तदचरित्रं च चरित्राचरित्रं-संयमासंयमः, तचाप्रत्याख्यानकषा| यक्षयोपशमजो जीवपरिणामः, दानादिलब्धयः पश्चान्तरायक्षयक्षयोपशमजाः, 'इंदियलद्धि'त्ति स्पर्शनायेकेन्द्रियादि इन्द्रियलब्धिमतिज्ञानावरणक्षयक्ष योपशमजा पश्चान्तरायक्षयक्षयोपशमजा, सम्मईसणलद्धी'त्ति इह सम्यग्दर्शनं मिथ्यात्वमोहनीयकर्माणुवेदनो १ पशम २ क्षय ३ समुत्थ आत्मपरिणामः, मिथ्यादर्शनं त्वशुद्धमिथ्यात्वदलिकोदयसमुत्थजीवपरिणामः, 'सामाइय-IN चरित्तलद्धिति सावद्ययोगविरतिरूपं सामायिकचारित्रं तल्लब्धिः, सामायिकचारित्रं द्विधा-इत्वरं यावत्कथिकं च, इत्वर अल्प| कालं, तच्च भरतैरावतप्रथमान्तिमजिनतीर्थेवनारोपितव्रतस्य शैक्षक खेति, यावत्कथि के तु यावजीविकं, तब विदेहमध्यमजिनती-| र्थगतसाधूनामबसेयं, तेषामुपस्थापनाभावात् , नन्वितरसापि यावजीवतया प्रतिज्ञानात् तस्मैवोपस्थापनायां परित्यागात् कथं न
~247~