________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१ शतक [६], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [४], मूलं [२३८-२३९] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
श्रीभग
Cam
लघवृत्ती
उद्देशः
[२३८२३९]
गाथा:
| मनाहारकत्वात् , अनाहारकदण्डकद्वयमप्येवमनुसरणीयं, तच्चानाहारको विग्रहगत्यापनः समुद्घातगतकेवली अयोगी सिद्धो वा स्यात् , स चानाहारकत्वप्रथमसमयेऽप्रदेशः, द्वितीयादिषु तु सप्रदेशस्तेन स्थात् सप्रदेश इत्याधुच्यते, पृथक्त्वदण्डके विशेषमाह'अणाहारगा 'ति जीवानेकेन्द्रियांश्च बर्जयन्तीति जीवैकेन्द्रियवर्जाः, तान् वर्जयित्वेत्यर्थः, जीवपदे एकेन्द्रियपदे च सप-10 एसा अपएसा इत्येवमेक एव भङ्गः, बहूनां विग्रहगत्यापन्नानां सप्रदेशानामप्रदेशानां च लाभात, नारकादीनां द्वीन्द्रियादीनां चाल्पतराणामुत्पादः, तत्र चैकद्वयादीनामनाहारकाणां भावात् पड्भङ्गिकासम्भवः, तत्र द्वौ बहुवचनान्तौ अन्ये तु चत्वार एकवचनबहुवचनसंयोगात् , केवलैकवचनभङ्गकाविह न स्तः, पृथक्त्वस्खाधिकृतत्वादिति, 'सिद्धेहिं तियभंगो'त्ति सप्रदेशपदस्य बहु| वचनान्तस्यैव सम्भवात , 'भवसिद्धिय अभवसिद्धिय जहा ओहिय'त्ति, अयमर्थः औधिकदण्डकवदेषां प्रत्येकं दण्डकद्वयं, तत्र अभव्यो भव्यो वा जीवो नियमात् सप्रदेशः, नारकादिस्तु सप्रदेशोऽप्रदेशो बा, बहवस्तु जीवाः सप्रदेशा एव, नारकाद्यास्तु । त्रिभङ्गवन्तः, एकेन्द्रियास्तु सप्रदेशा अप्रदेशाश्चेत्येकभङ्गा एवेति, सिद्धपदमिह न वाच्यं, सिद्धानां भव्याभव्यविशेषणानुपपत्तेरिति, 'नोभवसिद्धियनोअभवसिद्धिय'त्ति एतद्विशेषणं जीवादिदण्डकद्वयमध्येयम् , तत्रायमभिलापः-नोभवसिदिएनोअभवसिद्धिए णं भंते ! जीवे सपएसे अपएसे? इत्यादि, एवं पृथक्त्वदण्डकोऽपि, केवलमिह जीवपदं सिद्धपदं चेति द्वयमेव, नारकादि पदानां तु नोभव्य विशेषणस्यानुपपवेरिति, इह च पृथक्त्वदण्डके पूर्वोक्तं भङ्गत्रयमेव वाच्यं, अत आह-'जीवसिद्धेहिं तियभंगोत्ति संशिषु यौ दण्डको तयोर्द्वितीयदण्डके जीवादिपदेषु भङ्गत्रयं स्याद् अत आह-'सन्नीहिंति तत्र संझिनो जीवाः कालतः सप्रदेशाः स्युचिरोत्पन्नानपेक्ष्य, उत्पादविरहानन्तरं चैकस्योत्पत्तौ तत्प्राथम्ये सप्रदेशाश्चाप्रदेशश्चेति स्वात् , बहूनामुत्पत्ति
தாயாகதாதராபாத்யாயாத பாதயாயாயாயாதிபரயை
दीप अनुक्रम [२८६२९०]
RADIO
~185