________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१ शतक [६], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [४], मूलं [२३८-२३९] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
श्रीभग
शतके उद्देशः
लघवत्ता
प्रत सूत्रांक [२३८२३९]
गाथा:
प्राथम्ये तु सप्रदेशा अप्रदेशाश्चेति स्यात् , तदेवं भङ्गत्रयमिति, एवं सर्वपदेषु, केवलमेतयोर्दण्डयोरेकेन्द्रियविकलेन्द्रियसिद्धपदानि न | वाच्यानि, तेषु संज्ञिविशेषणस्यासम्भवादिति, असपणीहि ति असंज्ञिषु असंज्ञिविषये द्वितीयदण्ड के पृथिव्यादिपदेषु हि सप्रदेशा अप्रदेशाधेत्येक एव, सदा बहूनामुत्पादात् तेषां अप्रदेशबहुत्वस्यापि सम्भवात् , नैरयिकादीनां व्यन्तरान्तानां संज्ञिनामप्यसंशिभ्य उत्पादाद्भूतभावतया अवसेयं, तथा नैरयिकादिप्यपि असंज्ञित्वस्य कादाचित्कत्वेनैकत्वबहुत्वसम्भवात् षट् भङ्गाः स्युः, ते च दर्शिता एव, एतदेवाह-'नेरइयदेवमणुएहिं' इत्यादि, ज्योतिष्कवैमानिकसिद्धास्तु न वाच्याः, तेषामसंज्ञित्वस्थासम्भवात् , तथा 'नोसपिणणो'त्ति नोसंझिनोनोअसंजिनच नोसंज्ञिनो असंज्ञिविशेषणदण्डकयोदितीयदण्डके जीवमनुजसिद्धपदेपूक्तरूपं भङ्गत्रयं स्यात, IU तेषु बहूनामवस्थितानां लाभात् ,उत्पद्यमानानां चैकादीनां सम्भवादिति,एतयोर्दण्डकयोजींवमनुजसिद्धपदान्येव स्युः,नारकादिपदनां नोसंज्ञिनोअसंज्ञि इति विशेषणाघटनात् । 'सलेसे'त्ति सलेश्यदण्डकद्वये औधिकदण्डकवजीवनारकादयो वाच्याः, सलेश्यतायां | जीवत्ववदनादित्वेन विशेषानुत्पादकत्वात् , केवलं सिद्धपदं नाधीयते, सिद्धानामलेश्यत्वात् , 'किण्हनील'त्ति कृष्णनीलकापोत| लेश्याश्च जीवनारकादयः प्रत्येकं दण्डकद्वयेन आहारकजीवादिबदुपयुज्य वाच्याः, केवलं यस्य जीवनारकादेरेतास्सन्ति स एव वाच्यः, | एताश्च ज्योतिष्कवैमानिकानां न स्युः, सिद्धानां तु सर्वा न स्युः, 'तेउलेसाए'त्ति तेजोलेश्याद्वितीयदण्डके जीवादिपदेषु त एव मात्रयो भङ्गाः, पुढविपत्ति पृथिव्यम्बुवनस्पतिषु पद् भङ्गाः, यत्तेषु तेजोलेश्याया एकादयो देवाः पूर्वोत्पन्ना उत्पथमानाच लभ्यन्ते, | इति सप्रदेशानामप्रदेशानां चैकत्वबहुत्वसम्भवः, इह नारकतेजोवायुविकलेन्द्रियसिद्धपदानि न बाच्यानि, तेजोलेश्याया अभा| वात् , 'पम्हलेसाए'त्ति पाशुक्ललेश्ययोर्द्वितीयदण्डके जीवादिषु पदेषु त एव त्रयो भङ्गाः, इह पश्चेन्द्रियतिर्यङ्मनुष्यवैमानिकप
दीप अनुक्रम [२८६२९०]
॥८
॥
~186