________________ 17% - વીરશિરોમણી વસ્તુપાળ ગવાતા હતા. મોટા શ્રીમતિ અને સત્તાધારીઓ તેની કૃપા મેળવવાને આતુર રહેતા હતા, પણ તેણે બધાનો તિરસ્કાર કરીને માત્ર જયદેવને પિતાનો પ્રેમી બનાવ્યો હતો. તે જયદેવને ખરા અંતઃકરણથી ચાહતી હતી અને તેથી તે પોતાના મોહપાશમાં કાયમ રહ્યા કરે, એવા પ્રયત્નમાં રહેતી હતી. પણ તેને ખબર નહોતી કે પુરૂષ ભેગી ભ્રમર છે; તે કદિપણું એકજ પુષ્પનો રસ ગ્રહણ કરતો નથી. રસ એકઠા કરવાને તેને ઘણાં પુષ્પો જોઈએ છીએ. જ્યારે મેનકાએ જાયું કે તેને પ્રિય જયદેવ કઈ અજાણી સ્ત્રીના પ્રેમમાં ફસાયે છે, ત્યારે તેનાં અભિમાનને ફટકો પડયે. તેણે જયદેવને ગમે તે ઉપાયે પિતાના કાબુમાં રાખવાનો નિશ્ચય કર્યો અને તેણે એ નિશ્ચયનો પ્રાથમિક ઉપગ જયદેવ જ્યારે તેની પાસે આવ્યો ત્યારે ઉપર પ્રમાણે કર્યો. વિચારમાં ને વિચારમાં તેને આખી રાત નિદ્રા આવી નહિ, તેણે ગમે તે ઉપાયે કમળા અને તેજપ્રભાની સાથે મિત્રતા બાંધવાનો નિશ્ચય કર્યો અને મહામાત્ય વસ્તુપાળને મહાત કરવાનું પણ લીધું. આખી રાત આવા પ્રકારના વિચારોમાં ગાળી તે જ્યારે પ્રભાતે ઉઠી, ત્યારે સૂર્યોદય સ્થઈ ગયે હતો અને સમસ્ત ખંભાત પ્રવૃત્તિમાં પડેલું હતું. દંતધાવન, શૌચ ઈત્યાદિ કાર્યથી પરવારીને મેનકાએ ગૃહસ્થની સ્ત્રીને છાજતાં વસ્ત્રો પરિધાન કર્યા અને ત્યારબાદ તે કમળાના ઉતારે જવાને નીકળી. કમળાનો ઉતારે બહુ દૂર નહિ હોવાથી મેનકા ડીવારમાં ત્યાં પહોંચી ગઈ અને નોકરથી તપાસ કરાવી કમળા અને તેજપ્રભા જયાં બેઠી હતી, ત્યાં જઈને ઉભી રહી. તેજપ્રભાએ તેના સામે જોયું અને તેને આશ્ચર્ય થયું. પણ તેણે આશ્ચર્યને છુપાવી કહ્યું. “આવો, બહેન ! તમે કોણ છો અને અત્રે શામાટે આવ્યા છે ?" મેનકાએ તેજપ્રભા તથા કમળાને ધ્યાનપૂર્વક જોઈ લીધા બાદ કહ્યું. “હું એક ગૃહસ્થની સ્ત્રી છું અને તમારાં આ મકાનથી નજીકમાંજ રહું છું. આ મકાનમાં તમે આવીને રહ્યા, ત્યારથી હું તમારી પાસે આવવાનો વિચાર કરતી હતી, પરંતુ ઘરના કામકાજને લઈ અવાતું ન હતું. આજે દર્શન કરવા જતાં વિચાર થોકે લાવને જરા જઈ આવું.” તેજપ્રભાએ જરા હસીને કહ્યું. “તમે આવ્યા એ સારું કર્યું. તમને જોઇને અમે ખુશી થયા છીએ. બેસોને બહેન ! ઉભા છે કેમ ?" મેનકાએ કમળાની પાસે બેસતાં કહ્યું. “તમારું નામ તેજપ્રભા અને આ બહેનનું નામ કમળા ખરું ને?”