Veer Shiromani Vastupal Part 02

SR No.: 006162
Original Sutra Author: N/A
Total Pages: 200
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 67

દુષ્ટનું દમન, રમાં હેવાથી તેને વિચાર ખંભાતમાં હાલ તુરત રહેવાનો હતે. કારણ કે લાંબો સમય એક સ્થળે રહેવાથી રાજ અને પ્રજાની સ્થિતિ કેવી છે અને અધિકારીઓ તરફથી લેકેને કાંઈ દુઃખ છે કે નહિ, એ બધી હકીક્ત સત્ય સ્વરૂપમાં જાણી શકાય છે, એમ તેની માન્યતા હતી. સજનનું સન્માન અને દુષ્ટોનું દમન એ વસ્તુપાળનું રાજકીય ખાસ ધ્યેય હતું અને તેથી તે સાધુ, સન્યાસી, પંડિત, કવિ, અને ચિત્રકાર ઈત્યાદિ નું સન્માન કરતો હતો અને તેમને રાજમદ, ધનમદ કે સત્તાના મદથી આંધળા બનેલા મનુષ્ય તરફથી કાંઈ હરકત થાય છે કે નહિ, એની બહુ કાળજી રાખતું હતું. તેના અધિકારમાં ઐશ્વર્યને માન નહોતું; પરંતુ વિકતા અને સજજનતાને બહુમાન હતાં અને એવા ગુણી મનુષ્યોને મહામાત્ય ઉત્તેજન આપવામાં જરા પણ કચાશ રાખતો નહતો. વસ્તુપાળ માત્ર રાજ્યને પ્રધાન કે સૈન્યને સેનાનાયકજ નહોતે, પરંતુ તે વિદ્વાન, પંડિત અને કવિ હતો અને તેથી પ્રજાજને તેને પિતાને આત્મબંધુ ગણુને હૃદયથી પૂજતા હતા. ખંભાતમાં વસ્તુપાળનો આવાસ જુદો હતો. એ આવાસના એક ખંડમાં વિદ્વાનોની સભા ભરીને તે બેઠે હતા અને કવિઓની અવનવી કલ્પનામાં આનંદનો અનુભવ કરી રહ્યો હતે. વસ્તુપાળ એટલે બધે રસિક હતો કે પિતાની રસવૃત્તિને પિષવાની ખાતર તે કેટલાક રસજ્ઞ કવિઓને પિતાની સાથે જ રાખતા હતા અને રાજ્યકાર્યમાંથી જ્યારે જ્યારે વખત મળતું, ત્યારે ત્યારે તે કવિઓને એકઠા કરીને કાવ્યાલાપ કરવામાં મોજ માનતો હતો. કેટલાક સમય આનંદનો આ રીતે ઉપભોગ કર્યા પછી વસ્તુપાળ રાજ્યકાર્યને માટે બીજા ખંડમાં ગયા અને વિદ્વાને પોતપોતાના કામને માટે ચાલ્યા ગયા. આ ખંડમાં સલક્ષ અને જયદેવ બને બેઠા હતા. મહામાત્યને જોઈ તેમણે ઉભા થઈને તેનું સન્માન કર્યું. વસ્તુપાળ પિતાનાં આસન ઉપર બેઠે એટલે સલક્ષ અને જયદેવ પણ ઉચિત જગ્યાએ બેસી ગયા અને ક્ષણવાર એ ખંડમાં શાંતિ પથરાઈ રહી. થોડી વાર પછી વસ્તુપાલે સલક્ષ તરફ જોઈને પૂછયું; “મહેતા !. જયદેવને હવે કામકાજમાં કાંઈ અડચણ આવતી નહિ હોય અને તેમને અહીં ખંભાતમાં રહેવું પણ ગમતું હશે.” આપની માન્યતા સત્ય છે.” સલક્ષે જવાબ આપો. “પ્રથમ તેમને બરાબર ગમતું નહોતું અને આખો દિવસ ઉદાસ રહ્યા કરતા હતા, પરંતુ હવે તે તેમને અહીં રહેવાનું બહુજ ગમી ગયું છે.