________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
मूलं [११६] .→ “नियुक्ति: [९८] + भाष्यं [१८] + प्रक्षेपं " . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
पिण्डनियु-18
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||९८||
व्याख्या-यक्किमपि 'द्रव्यम् ' उपलादिकम् 'उदकादिषु' उदकदुग्धादिषु मध्ये लिप्तं सत् 'भारेण' स्वस्य गुरुतया अधो अध:कर्मतेर्मळयगि- ब्रजति, तथा 'जं चेति' यच 'सीईए प्रति निश्रेण्या रज्ज्वा वा अवतरणं पुरुषादेः कूपादौ मालादेवो भुवि ततः अधोऽधो वजनम-3 वाहेत: रीयावृत्तिः ।
वितरणं वा द्रव्याधःकर्म, द्रव्यस्प-उपलादेरधः-अधस्ताद्मनरूपमवतरणरूपं वा कर्म द्रव्याधाकमेति व्युत्पतेः ।। सम्पत्ति भावाध:कम्मेराणोऽवसरः, तच्च द्विधा-आगमतो नोआगमतश्च, तत्र आगमतोऽधाकर्मशब्दार्थशाता तब चोपयुक्तः, नोआगमत आह
संजमठाणाणं कंडगाण लेसाठिईविसेसाणं । भावं अहे करेई तम्हा तं भावहेकम्मं ।। ९९ ॥
व्याख्या-संयमस्थानानां वक्ष्यमाणानां 'कण्डकानां सङ्ख्यातीतसंयपस्थानसमुदायरूपाणाम् , उपलक्षणमेतत् पदस्थानकानां संयमश्रेणेय, तथा लेषानां तथा सातवेदनीयादिरूपशुभप्रकृतीनां सम्बन्धिना स्थितिविशेषाणां च सम्बन्धिषु विशुद्धेषु विशुद्धतरेषु । स्थानेषु वर्तमान सन्तं निजं 'भावम् ' अध्यवसायं यस्मादाधाकर्म भुञ्जानः साधुरधः करोति-हीनेषु हीनतरेषु स्थानेषु विषते तस्मानदाधाकम्में भावाधाकर्म, भावस्य-परिणामस्प संयमादिसम्बन्धिषु शुभेषु शुभतरेषु स्थानेषु वर्तमानस्य अध:-अधस्तनेषु हीनेषु| दीनतरेषु स्थानेषु कर्म-क्रिया यस्मात्चद्भावाध:कर्मेति व्युत्पत्तेः ।। एनामेव गाथा भाष्यकद् गाथात्रयेण व्याख्यानयति
तत्थाणता उ चरित्तपज्जवा होति संजमट्ठाणं । संखाईयाणि उ ताणि कंडगं होइ नायव्वं ॥२८॥ संखाईयाणि उ कंडगाणि छठ्ठाणगं विणिहिट्ठ । छट्ठाणा उ असंखा संजमसेढी मुणेयध्वा ॥ २९ ॥ किण्हाइया उ लेसा उक्कोसविसुद्धिठिइबिसेसाओ। एएसि विसुद्धाणं अयं तग्गाहगो कुणइ ॥३०॥ (भा०)
दीप अनुक्रम [११६]
॥३८॥
14.
wmera
| अब मूल संपादने '२८' इत्यादि भाष्य क्रमांकनं स्खलनत्वात् मुद्रितं दृश्यते तेषां क्रमाकनं '१९, २०, २१ एव भवति
~ 79~