Page Text
________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
मूलं [८६] .→ “नियुक्ति: [७१] + भाष्यं [१५...] + प्रक्षेपं . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२।२] "पिण्डनियुक्ति" मूल एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
गाथांक नि/भा/प्र ||७१||
पिण्डनियु- जह कारणमणुवहयं कज्ज साहेइ अविकलं नियमा । मोक्खक्खमाणि एवं नाणाईणि उ अविगलाई ॥१॥ आहारादेतेर्मलयगि- व्याख्या-यथा बीजादिलक्षणं कारणमनुपहतम्-अग्न्यादिभिरविध्वस्तम् 'अविकलं' परिपूर्णसामग्रीसम्पन्न नियमाद कुरादिल- भावापाडता
क्षणायाजराया तिक्षणं कार्यं जनयति, 'एवम् ' अनेनैव प्रकारेण ज्ञानादीन्यप्यविकलानि-परिपूर्णानि तुशब्दादनुपहतानि च नियमतः 'मोक्षक्षमाणि ' मो-18
पक्रमच ॥२८॥
क्षलक्षणकार्यसाधनानि भवन्ति, तथाहि-संसारापगमरूपो मोक्षः, संसारस्य च कारणं मिथ्यात्वाज्ञानाविरतयः, तत्पतिपक्षभूतानि च ज्ञा-3 नादीनि, सतो मिथ्यात्वादिजनितं कर्म नियमतो ज्ञानायासेवायामपगच्छति, यथा हिमपातजनितं शीतमनलासेवायामिति, कारणानि मोक्षस्य ज्ञानादीनि, तानि च परिपूर्णानि तुशब्दादनुपातानि च, अनुपहतत्वं च चारित्रस्योद्मादिदोषपरिशुद्धाहारग्रहणे सति, नान्यथा, ततोऽभिः स्थानराहारो यतिभिध इत्येतदा वक्तव्यम् , अत आहारपिण्डेनेहाधिकारः ।। तदेवमुक्तः पिण्डः, सम्पत्पेषणा वक्तव्या, ततः। पिण्डस्योपसंहारमेषणायाधोपक्षेपं चिकीरिदमाह
संखेवर्षिडियत्थो एवं पिंडो मए समक्खाओ । फुडवियडपायडत्थं वोच्छामी एसणं एत्तो ।। ७२ ।।
व्याख्या एवं पूर्वोक्तेन प्रकारेण 'सक्षेपपिण्डितार्थ: सोपेण-समासेन सामान्यरूपतयेत्यर्थः पिण्डितः-एकत्र मीलितः तात्पर्यमात्रव्यवस्थापितोऽर्थः-अभिधेयं यस्य स तथारूप: पिण्डो मया व्याख्यातः, 'इत:' ऊर्द्धम् एषणाम् एषणाभिधायिका गाथासन्ततिं ' स्फुटविकटमकटार्थी स्फुट:-निर्मल: न तासानवबोधेन कइमलरूपः विकट:--सूक्ष्ममतिगम्यतया दुर्भेदः प्रकट:-तथाविधविशिष्टवचनरचनाविशेषतः सुखप्रतिपायो योऽक्षरेष्वव्याख्यातेष्वपि प्रायः स्वयमेव परिस्फुरचिव लक्ष्यते स प्रकट इति भावार्थः अर्थःअभिधेयं यस्याः सा तथा तां वक्ष्ये ॥ तत्र तसभेदपर्यायव्याख्येति प्रथमतः मुखावयोधार्थमेषणाया एकाधिकान्यभिपिरसुराह
दीप अनुक्रम [८६]
~59~
| SR No. | 004143 |
| Book Title | Aagam 41 2 PIND NIRYUKTI Moolam evam Vrutti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Deepratnasagar |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 364 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pindniryukti |
| File Size | 74 MB |