________________
आगम
(४१/२)
प्रत
गाथांक
नि/भा/प्र
||१८||
दीप
अनुक्रम [७३]
मूलं [७३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित
पिण्डनिर्यतेर्मलयगि
यावृत्तिः
॥ २४ ॥
“पिण्डनिर्युक्ति”- मूलसूत्र -२/१ ( मूलं + निर्युक्तिः + वृत्तिः)
●→ “निर्युक्तिः [५८] + भाष्यं [ १५... ] + प्रक्षेपं
८०
आगमसूत्र - [४१/२] मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनिर्युक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
विति पारमार्थिकी पिण्डरूपता, क्षेत्रकालयोर तूक्तनीत्या न संयोगविभागाविति न तत्र पिण्डशब्दमवृत्तिः, तस्मान्नामादिपिण्ड एव तत्तत् क्षेत्रनिवासादिकं पर्यायमुद्भूतरूपं विवक्षित्वा क्षेत्र पिण्डकाळ पिण्डशब्दाभ्यां व्यपदिश्यते, तथा चाह-'दो जहियं तु' इत्यादि 'द्वयोः ' क्षेत्रकाळयो: ' यत्र ' वसत्यादौ यदा वा प्रथमपौरुष्यादौ यः पिण्डो नामादिरूपो व्यावर्ण्यते यद्वा यत्र गृहे महानसादौ वा पिण्डो गुडपिण्डादिर्मोदकादिपिण्डो वा क्रियते यदा वा प्रथमप्रहरादौ निष्पाद्यते स व्यावर्ण्यमानो नामादिपिण्डः क्रियमाणो वा गुडौदनादिपिण्डस्तत्क्षे*त्रकालापेक्षया क्षेत्रपिण्डः कालपिण्डय व्यपदिश्यते यथाऽमुकवसत्यादिक्षेत्रपिण्डः प्रथमपौरुषीपिण्ड इत्यादि । उक्तौ क्षेत्रकालपिण्डौ, ससम्पति भावपिण्डमभिषिपुराह
gasो उभावपिण्ड पत्थओ चैत्र अप्पसत्यो य । एएसिं दोपहंपि य पत्तेय परूवणं वोच्छं ॥ ५९ ॥
व्याख्या--' द्विविधः ' दिपकार: भावपिण्डः, तद्यथा— प्रशस्तोऽप्रशस्तथ तत एतयोर्द्वयोरपि प्रत्येकं प्ररूपणां प्ररूप्येते द्वाववि भावपिण्डौ यया गाथापद्धत्या सा प्ररुपणा तां वक्ष्ये ॥ प्रतिज्ञातमेव गाथाचतुष्टयेन निर्वाहयति
विहाइ दसविहो पत्थओ चैव अप्पसत्थो य । संजमें विज्जाचरणे' नाणादितिगं च तिविहो उ ॥ ६० ॥ नाणं दंसण तब संजमो ये वय पंच छच जाणेज्जा । पिंडेसण पाणेसण उग्गहपडिमा य पिंडम्मि ॥ ६१ ॥ पत्रयणमार्या नव बंभत्ति' तह य समणधम्मो यें। एस पसत्थो पिंडो भणिओ कम्म महणेहिं ॥ ६२ ॥ अपसत्थो य असंजम अन्नाणं अविरई' य मिच्छत्तं । कोहायसवैकाय कम्मेगुती अहम्मो य ॥ ६३ ॥
Education Internation
अथ भावपिण्डस्य वर्णनं क्रियते
For Park Use Only
~51~
पिण्डनिक्षेपे भावपिण्डः
॥ २४ ॥