________________
आगम (४१/२)
"पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [४१७] .→ "नियुक्ति: [३८७] + भाष्यं [२७...] + प्रक्षेपं [४...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||३८७||
पिण्डनियु- व्याख्या-इह यजस्य भक्तं तदाशः पिण्डो-राज्ञो भक्तं, ततो राज्ञाऽननुज्ञातस्य ग्रहणे ग्रहणादयो-ग्रहणाकर्षणवेपोदालना- २५ अनितेर्मलयगि- दयो दोषा भवेयुः, तथा 'आन्तरायिकम् । अन्तरायनिमिर्च पापं साधोः प्रसज्यते, राजा हि मदीयाज्ञामन्तरेणैष साधवे पिण्ड ददातीति | मष्टदोषः रीयातिःल्टः सन् कदाचिद् मिष्ठं स्वाधिकारावंशयति, ततो मिण्ठस्य वृत्तिच्छेदः साधुनिमित्त इति साधोरन्तरायिक पार्ष, तथा 'अदिन'
ति१६ अध्य
वपूरका ॥११॥
|| अदत्तादानदोषो, राज्ञाऽननुज्ञातत्वात, तथा 'टुम्बस्य मिण्ठस्य सत्के पिण्डे मिण्टेन स्वयं दीयमाने 'अभीक्ष्णं' प्रतिदिवसं यदि साधुस्तं
पिण्डं गजस्य पश्यतो गृह्णाति तदा मदीयकवकमध्यादनेन मुण्डेन पिण्डो गृह्यते इत्येवं कदाचिद्रुष्टः सन् यथायोग मागें परिभ्रमन्नु- पाथेय तं साधुं दृष्ट्वा तमुपाश्रयं स्फोटयेत , साईं च कथमपि प्राप्य मारयेत् , तस्मान्न गजस्य पश्यतो मिण्ठस्यापि सत्तं गृह्णीयात् । तदेवमुक्तमनिमष्टद्वारम्, अधुनाऽध्यवपूरकद्वारमाह
अझोयरओ तिविहो जावंतिय सघरमीसपासंडे । मूलंमि य पुवकये ओयरई तिण्ह अह्राए ॥ ३८८ ॥
व्याख्या-अध्यवपूरक: 'त्रिविधः' त्रिपकारः, तद्यथा-जातिय' इति स्वगृहमिश्रशब्दयोरत्रापि सम्बन्धनात् स्वगृयावदविकमिशः 'सघरमीसे 'ति अब साधुशब्दोऽध्याहियते, स्वगृहसाधुमिश्रा, 'पासंडे' इति अत्रापि यथायोग स्वगृहमिश्रशब्दसम्बन्धः, स्वगृहपापण्डिमिश्रः, स्वगृहश्रमणमिश्रः स्वगृहपापण्डिमिशेऽन्तर्भावित इति पृथनोक्तः । त्रिविधस्यापि सामान्यतो लक्षणमाह-मूलंमी 'ल्पादि, मूले-आरम्भेऽनिसन्धुक्षणस्थाळीजलपक्षेपादिरूपे पूर्व-यावदर्थिकाद्यागमनात् प्रथममेव स्वार्य निष्पादिते पचायथासम्भव | ॥११॥ 'त्रयाणां' यावदर्थिकादीनामोय 'अवतारयति' अधिकतरांस्तण्डुलादीन् प्रक्षिपति, एषोऽध्यवपूरकः, अत एव चास्य मिश्रजातानेदः, यतो मिश्रजातं तदुच्यते यत्प्रथमत एव यावदर्थिकाद्यर्थमात्मार्थं च मिश्रं निष्पाद्यते, यत्पुनः प्रथमत आरभ्यते स्वार्थ पश्चात्यभूतान
るゆらゆらゆらりゆらりゆらゆるゆるゆるなるなるなるなる
दीप अनुक्रम [४१७]
अथ 'अध्यवपूरक' दोषस्य वर्णनं आरभ्यते
~233~