Page Text
________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [३९८] → "नियुक्ति: [३६९] + भाष्यं [२७...] + प्रक्षेपं [३...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति” मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||३६९||
पिण्डनियु
मिदानीमागतः, परं सम्पति त्वद्वचनामृतपरिसेकत उपशशाम मे सर्वः कोपानलः, ततो गृहाण त्वमेवेदं दुग्धं, मुक्तश्चाक्षतपाणो मया, परं भूयो । १४आच्छेकेमेकपगि
ऽप्येवमाच्छेय न ग्रहीतव्यमिति निवृत्तो गोपः, स्वस्थानं च गतः साधुरिति । सूत्रं सुगम, नवरं 'पयभाणूणं 'ति विभक्तिलोपाल्पयो- ये गोपाळ रीयात्तिः
भाजनमूनं दृष्ट्वा ‘भोई' इति भोग्या-भार्या इत्यर्थः, 'रोवे 'नि रुदन्ति, 'इंदी ति आमन्त्रणे, तन्निर्बन्धात त्वदीयजिनदासा- दृष्टान्तः ॥११॥ ख्यमभुनिबन्धाद्गृहीतं, ततः स प्राइ-मुक्तोऽसि सम्मति मा द्वितीयं वारमेवं गृहीथाः । सम्पति गोपालविषय एव 'अचियत्तसंखडाई
इत्येतद्वयाचिख्यासुराह
नानिबिटु लब्भइ दासीवि न भुज्जए रिते भत्ता । दोन्नेगयरपओसं जं काही अंतरायं च ॥३७०॥
व्याख्या-प्रभुणा बलादाच्छिद्यमाने दुग्धे कोऽपि गोपो रुष्टः प्रभोः सम्मुखमेवमपि ब्रुवाणः सम्भाव्यते, यथा किमिति मदीयं || दुग्धं बलादागृहासि!, न खलु ' अनिर्दष्टम् ' अनुपार्जितमिह किमपि लभ्यते, ततो मया स्वशरीरायासबलेनेदं दुग्धमुपार्जितम् , अतः || कथमत्र प्रभवसि!, न हि दास्यप्यास्तामुत्तमवेश्यादिकमित्यपिशब्दार्थः, 'भक्ताहते' भक्तपानमते, भरणपोषणमृते इत्यर्थः, 'मुज्यते' भोक्तुं लभ्यते, ततो मदीयं भोजनमिदम् , अतो न तेत्र प्रभुत्वावकाशः, एवं चोक्ते सति कदाचिद्वयोरपि प्रभुगोपालकयोः परस्पर-| मेकतरस्य चा द्वितीयस्योपरि प्रदेषो वर्द्धते, मद्वेषे च वर्द्धमाने यत् करिष्यति धनहरणमारणादिकं तत्स्वयमेवाऽऽक्छेद्यादाने दोषत्वेन | विज्ञेयं । तथा यचान्तरायं गोपालकस्य तत्कुटुम्बस्य च तदपि दोषत्वेन विज्ञेयमिति । तदेवं गोवालपइ' इति व्याख्यातम् । एतदनुसाशारण च भूतकादावपि यथायोगमप्रीत्यादिकं सम्भावनीयमिति । सम्पति स्वामिविषयमाच्छेयं विभावपिपुराह
सामी चारभडा वा संजय दट्टण तेसि अट्ठाए । कलुणाणं अच्छेज साहूण न कप्पए घेत्तुं ॥ ३७१ ॥
दीप अनुक्रम [३९८]
Fone
~ 225~
| SR No. | 004143 |
| Book Title | Aagam 41 2 PIND NIRYUKTI Moolam evam Vrutti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Deepratnasagar |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 364 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pindniryukti |
| File Size | 74 MB |