________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [३९०] → “नियुक्ति: [३६१] + भाष्यं [२७...] + प्रक्षेपं [३...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति” मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
गाथांक नि/भा/प्र
||३६१||
आसंदिपीढमंचकजंतोडखल पडत उभयवहे । वोच्छेय पओसाई उड्डाहमनाणिवाओ य॥ ३१ ॥
व्याख्या-आसंदी' मश्चिका 'पी' गोमयादिमयमासनं 'मश्चक: ' प्रतीत: 'यन्त्र' बीमादिदलनोपकरणम्, 'उड्खलन प्रतीतः, एतेष्वासा, उपलक्षणमेतत् , पाणी चोत्पाठ्य ऊध्वंचिलगितसिककादिस्थितमोदकादिग्रहणे कथमपि यदि मश्चकादिहसनतो दात्री निपतति तर्हि 'उभयवधः' दायाः पृथिव्यादिकायादीनां च विनाशः । तत्र दाच्या हस्तादिभङ्गतो यदिवा विसंस्थुलपतनतः कथमध्यस्थानाभिधातसम्भवात्माणन्पपरोपणमपि, तया च निपतन्त्या भूम्याद्याश्रितानां पृथिवीकायादीनामपि विनाशः, यथैतस्मै भिक्षामई ददती । प्रागपि महत्यनर्थे पतितेति न कोऽप्यस्मै दास्यतीति तगृहे तद्रव्यान्यद्रव्यव्यवच्छेदः, तथा मुण्डेनानेन परमार्थतः पातितेति कस्यापि गृहस्वामिनः साधुविषयः प्रदेषोऽपि भवति, आदिशब्दात्ताडनादिपरिग्रहः, प्रद्वेषदग्धो हि कोऽपि कोपान्धतया ताडनमपि कुर्यान, कोऽपि निर्भसन, कोऽपि वधमपि, तथा च प्रवचनस्योड्डाहः-खिसा यथा-साध्वर्थमेषा भिक्षामाहरन्ती परामुरभूत, तस्मानामी साधवः कल्याणका-18 रिणः, कोके चाज्ञानवादः-एवंविधमपि दाभ्या अनर्थमेते न जानन्तीत्येवं मूर्खतापवादः, तस्माज्जघन्यमपि मालापहतमवश्यं परिहर्तव्यं ॥ हातदेवमुक्तो जघन्यस्य मालापहतस्य सदोषो दृष्टान्तोऽन्येऽपि च दोपाः, सम्पत्युत्कृष्टस्य तानाह
एमेव य उक्कोसे वारणनिस्सेणि गुव्विणीपडणं । गम्भित्थिकुच्छिफोडण पुरओ मरणं कहण बोही ॥ ३६२ ॥ ___ व्याख्या-जयन्तीनाम पुरी, सत्र सुरदत्तो नाम गृहपतिः, तस्य भार्या वसुन्धरा, अन्यदा च तगृहे गुणचन्द्राभिधः साधुभिक्षार्थ माविशत, तं च प्रशान्तमनसमिहपरलोकनि:स्पृहं मूर्त धर्ममिव समागच्छन्तमवेक्ष्य सुरदचो बमुन्धरामभिहितवान-यथा देदि साधवे
दीप अनुक्रम [३९०]
~220~
