________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [३७९] » "नियुक्ति: [३५०] + भाष्यं [२७...] + प्रक्षेपं [३...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति” मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||३५०||
दीप अनुक्रम [३७९]
पिण्डनियु-1-माने दोषा उक्ताः, एत एवं पृथिवीकायादिविराधनादोषा उपलिप्यमानेऽपि कुतुपादिमुखालघृतादिकं साधये दवा शेषस्य रक्षणार्थ | उद्गमैषणातर्मळयगि
भूयोऽपि कुतुपादिमुखे स्थग्यमाने द्रष्टव्याः, तथाहि-भूयोऽपि कुतुपादिमुखं सचित्तपृथिवीकायेन जलाद्रीकृतेनोपलिम्पति, ततः पृथिबी- यां १२ऊरीयाचिः कायविराधनाऽकायविराधना च, पृथिवीकायमध्ये च मुद्रादयः कीटिकादयश्च सम्भवन्ति ततस्तेषामपि विराधना | तथा कोऽप्यभिज्ञानाद्भिनदोषः
जतु तापयित्वा कुतुपादिमुखस्योपरि जमुद्रां ददाति, तदा तेजःकायविराधनाऽपि, यत्रानिस्तत्र वायुरिति वायुकायविराधना च, ततः ॥१०६॥
पिहितोदिन्ने षदकायविराधना । अमुमेवार्थ स्पष्टं भावयतिजह चेव पुवलित्ते काया दाउं पुणोऽवि तह चेव । उवलिप्पते काया मुइअंगाई नवरि छठे ॥ ३५१ ॥
व्याख्या-यथा चैव पूर्वलिले 'कायाः पृथिवीकायादयो विराध्यन्ते तथा साधुभ्यस्तैलादिकं दत्त्वा भूयोपि कुतुपादिमुखे उपलिप्यमाने काया विराध्यन्ते, नवरं षष्ठे काये तत्पकायरूपे विराध्यमाना जन्तवः पृथिव्याश्रिताः ' मुइंगादयः' पिपीलिकाकुन्थ्वादयो द्रष्टव्याः । सम्पति 'दाणे कयविकए य' इत्यवयवं व्याचिख्यामुराहपररस तं देइ स एव गेहे, तेल्लं व लोणं व घयं गुलं वा । उग्घाडिए तंमि करे अवस्स, सविक्कयं तेण किणाइ अन्न।।३५२॥
व्याख्या-तस्मिन् कुतुषादिमुखे साध्वर्थमुद्घाटिते सति 'परस्मै' याचकग्राहकादिकाय यद्वा-स्वकीय एव गृहे पुत्रादिभ्यस्तैलं ॥१०॥ लवणं घृतं गुडं वा ददाति, यदिवा स करोत्यवश्यं विक्रय, तेन च मूल्येनान्यत् क्रीणाति, एतच्च सर्व साध्वर्थमुद्घाटिते सति प्रवर्तते इति साधोः प्रवृत्तिदोषः । तथा चैतदे]व ' अहिंगरणम्' इत्यवयषं व्याचिख्यासुराह
~215~
