________________
आगम (४१/२)
"पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [३४८] .→ "नियुक्ति: [३२०] + भाष्यं [२७...] + प्रक्षेपं [२...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||३२०||
व्याख्या-एते एव' दासत्वादयो दोषा वसपात्रविषयेषु लौकिकेषु प्रामित्येषु सविशेषतरा निगडादिनियन्त्रणपुरस्सरा द्रष्टव्याः, लोकोतरिकाः लोकोत्तरमामित्यविषयाः पुनरिमेऽन्ये दोषाः, तानेवाह| मइलिय फालिय खोसिय हियनढे वावि अन्न मग्गंते । अवि सुंदरेवि दिण्णे दुकररोई कलहमाई ॥ ३२१ ॥
व्याख्या-इह द्विधा लोकोत्तरं मामित्यं--कोऽपि कस्यापि सत्कमेवं वस्त्रादि गृह्णाति यया कियदिनानि परिभुज्य पुनरपि ते समर्पयिष्यामि, कोऽपि पुनरेवम्-एतावदिनानामुपरि तदेतत्सदृशमपरं वखादि दास्यामि, तत्र प्रथमे प्रकारे 'मलिनिते' शरीरादिमलेन लेदिते यदिवा पाटितेऽथवा 'खोसिते' जीर्णपाये कृते यदि वा चौरादिना हुते यदा-कापि मार्गपतिते कलहादयो दोषाः। द्वितीये च प्रकारेऽन्यदनादिकं याचमानो याचमानस्य 'अपिः' सम्भावनायां 'मुन्दरेऽपि' पूर्वभुक्तादवादेविशिष्टतरेऽपि दत्ते कोऽपि दुष्कररुचिर्भति, महता कप्टेन तस्य रुचिरापादयितुं शक्यते, ततस्तमधिकृत्य कलहादयो दोषाः सम्भवन्ति, तस्माल्लोकोत्तरमपि मामित्यं न कर्त्तव्यम् ।।
अत्रैवापवादमाहका उच्चत्ताए दाणं दुल्लभ खग्गूड अलस पामिन्चे । तंपि य गुरुस्स पासे ठवेइ सो देइ मा कलहो । ३२२ ॥ ILL व्याख्या-इह दुर्लभे वस्त्रादौ सीदतः साधोर्यदि वस्त्रादिकमपरेण साधुना दातुमिष्यते तहि तस्य 'उश्चतया' मुधिकतया दानं
कर्त्तव्यं, न पामित्यकरणेन, तथा यः 'खग्गूडः ' कुटिलो बैयाढत्यादौ न सम्यग् वर्चते योऽपि चालस: तौ दुर्लभवखादिदानमलोभनेनापि चैयाऋत्यं कार्येते, ततस्तद्विषयं पामित्यं सम्भवति, तत्रापि तदीयमानं वखादिक दायको गुरोः पार्थे स्थापयेत् , न स्वयं दद्यात, ततः स गुरुर्ददाति, मा भूदन्यथा तयोः परस्परं कलह इतिकृत्वा । उक्त प्रामित्यद्वारम्, अधुना परावर्तितद्वारमभिषित्सुराह
दीप अनुक्रम [३४८]
~ 202~