________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [३२८] → “नियुक्ति: [३००] + भाष्यं [२७...] + प्रक्षेपं [२...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||३००||
दीप अनुक्रम [३२८]
बटव्या, द्वितीया बहिरेव तेषां साधूनां निमित्तं चुल्ली पुरा कृता आसीत्, चशब्दाचदानी वा साधुनिमित्तं बहिश्चल्ली कता येदितव्या, कसा च तृतीया । ततो यदि कदाचित्तत्र तिम.णां चुल्लीनामन्यतमस्यां गृहस्था राध्यन्ति ततो द्वी दोषी, तयथा-उपकरणप्रतिः पाद
करणं च, यदा च चूल्याः पृथकृतं तद्देयं वस्तु तदा मादुष्करणरूप एवैकः केवलो दोषः, पूतिदोपस्तूतीर्णः, यदा चुल्योऽपि शुद्धास्त
दापि पादुष्करणरूप एवैको दोषः । यदर्थ मादुष्करणं गृहस्था कृतवती तं भिक्षायै गृहमागच्छन्तं दृष्ट्वा यहजुत्वेन भाषते तदाहAL नेच्छह तमिसंमि तओ बाहिरचुल्ली' साहु सिद्धपणे । इय सोउं परिहरए पुढे सिटुंमिवि तहेव ॥ ३०१ ।।
व्याख्या-हे साधो ! त्वं 'तमिले' अन्धकारे भिक्षां नेच्छसि ततो बहिश्चुल्यां सिद्धं पक्कम् 'अन्न मिति अस्माभिर्भक्तमिति श्रुत्वा तया दीयमानं परिहरति, प्रादुष्करणदोषदुएत्वात् , तथा प्रादुष्करणशङ्कायां किमर्थमयमाहारोऽय गृहस्य पहिस्तात्पका, इत्येवं पृष्टे तया ऋजुतया यथावस्थिते कथिते तथैव परिहरति, एतेनायगाथायां 'संकामण' इत्यवयवो व्याख्यातः । नन्वयं सङ्कामणकृत आहारः केनापि प्रकारेण कल्पते? किं वा न ? इति, उच्यते, आत्मार्थीकृतः कल्पते, कथमस्थात्मार्थीकरणसम्भव ? इति चेदत आह
मच्छियघम्मा अंतो बाहि पवायं पगासमासन्नं । इय अत्तट्ठियगहणं पागडकरणे विभासेयं ॥३०॥ व्याख्या-साध्वर्थ पूर्व बहिश्चुल्यादि कृत्वा काचिदेवं चिन्तयति-गृहस्यान्तर्मक्षिका धर्मश्च, उपलक्षणमेतत् , तेनान्धकार दूरंच पाकस्थानादोजनस्थानमित्यादिपरिग्रहः, बहिश्च प्रवातं तेन मक्षिकादयो न भवन्ति, तथा प्रकाशमासनं च पाकस्थानाभोजनस्थान, ततो
वयमत्रैवात्मनिमित्तमपि सदैव पक्ष्याम इत्येवमात्मा कृते ग्रहणं, कल्पते इति भावः। इयं प्रकटकरणे कल्प्याकल्प्यविपया विभाषा, सम्पति कामकाशकरणं स्पष्टयन् 'कुडदारपाए' इत्यादि च्याचिख्यामुराह
arelumurary.ou
~192~