________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [२७७] → "नियुक्ति: [२५३] + भाष्यं [२३...] + प्रक्षेपं [२...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||२५३||
पाणस्य पूतित्वं भावनीय, तत्र चुल्पुखाविषये कल्प्याकल्प्यविधिरनन्तरमेवोक्तो दारुहस्तके चाधाकर्मणि पूतिरूपे वा स्वपोगेन स्थालया। बहिष्कृते स्थाल्या स्थितमशनादि कल्पते, न तु तेन सम्मिश्रमिति । सम्पति 'दवी छुढे य' इति व्याचिख्यासुराह
दब्बीछुढेत्ति जं वुत्तं, कम्मदव्वीऍ जं दए । कम्मं घट्टिय सुई तु, घट्टए हारपूइयं ॥ २५४ ॥
व्याख्या-दब्बी छुढे ' इति यत् प्रागुक्तं, तस्यायमर्थः-कर्मदा आधाकम्मिकदा यत् शुद्धमप्यशनादिकं घट्टयित्वा ददाति तद् 'आहारपूतिः। भक्तपूतिः । सा चेद्दवी स्थाल्याः सकाशानिष्काशिता तहिं स्थाल्याः सत्क कल्पते, यद्वा मा भूदाधाकमिकी दबी, केवलं शुद्धयाऽपि दा यदि पूर्वमाधाकर्मिक 'घट्टयित्वा' चालयित्वा पश्चादाधाकर्मावयवखरण्टितया यदपरं शुद्धमपि | भक्तादिकं घट्टयति घट्टयित्वा च ददाति तदप्याहारपूतिः । अस्यां च दव्या स्थाल्या निष्काशितायामपि पावासं स्थालीभक्तं न कल्पते,18 |आधाकावयवमिश्रितत्वात् । 'डाए' इत्याद्युत्तरार्द्ध व्याचिख्यासुराह
अत्तद्विय आयाणे डायं लोणं च कम्म हिंगुं वा । तं भत्तपाणपूई फोडण अन्नं व जं छुहइ ॥ २५५॥
संकामेउं कम्मं सिहं जं किंचि तत्थ छूढं वा । अंगारधूमि थाली वेसण हेठा मुणीहि धूमो ॥ २५६ ।। " व्याख्या-आत्मार्थम् 'आदाने ' तक्रादिपाकारम्भकरणरूपे सति यदाधाकर्मिक 'डाय शाकं यदिवा लवणं यद्वा दिल्गुः अन्यद्वारा स्फोटनं राजिकाजीरकादि तत् तक्रादिकं तेन सम्मिथ भक्तपानपूतिः, एतेन 'डाए लोणे हिंगू फोडण' इति व्याख्यातं । तथा यस्यां स्थाल्या || राद्धमाधाकर्म तदन्यत्र संक्रमय्य-प्रतिक्षिप्य तस्यामेव स्थाल्पामकृतकल्पफ्यायां यदात्मार्थ सिद्ध किश्चित् यद्वा तत्र प्रक्षिप्तं तदपि भक्तपान
दीप अनुक्रम [२७७]
~172~
