________________
आगम (४१/२)
"पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [१९८] → “नियुक्ति: [१७६] + भाष्यं [२२...] + प्रक्षेपं " . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
पिण्ड नियु-1वमत
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||१७६
वमुक्तमानुषङ्गिक, तदुक्तौ च 'आहाकम्भियनाम' इत्पादिमूलद्वारगाथायां 'किं वात्रि?' इति व्याख्यातं, सम्पति 'परपक्खो य सपक्खो आधाकर्मकेमेलपगि- |||| इति द्वारद्वयं व्याख्यानयन् प्रसङ्गतो निष्ठितकृतयोः स्वरूपं ताभ्यामुत्पन्न भङ्गचतुष्टयं चाह
|णि स्वपररीयात्तिः
पक्षी कृतपरपक्खो उ गिहत्था समणो समणीउ होइ उ सपक्खो । फासुकडं रडं वा निहियमियरं कडं सव्वं ॥ १७७॥18 निष्ठिते ॥६७॥
तस्स कडनिद्वियंमी अन्नस्स कडंमि निट्ठिए तस्स । चउभंगो इत्थ भवे चरमदुगे होइ कप्पं तु ॥ १७८ ॥
व्याख्या-इह परपक्षः 'गृहस्थाः' श्रावकादयः, तेषामर्याय कृतं साधूनामाधाकर्म न भवति, स्वपक्षः श्रमणाः' साधवः । समणीउ 'त्ति श्रमण्यो बतिन्यः, तेषामर्थाय कृतं साधूनामाधाकर्म पेदितव्यं, तथा प्रामुक कृतं करट्यादिकं सचेतनं सत् साध्वर्थं | निश्चेतनीकृतं यच्च स्वयमचेतनमपि तण्डुलादिकं कूरत्वेन निष्पादितं तनिष्ठितमित्युच्यते, इतरत्पुनरेकगुणद्विगुणकण्डिततण्डुलादिकं सर्वं कृत-18 मिति । अत्र च कृतनिष्ठितविषये तस्य साधोराय कृते निष्ठिते च तथा अन्यस्याप्यर्थाय कृते तस्य साधोराय निष्ठिते भक्तादौ चतुर्भ-13 जिका भवति, तब प्रथमतृतीयभङ्गौ साक्षाद्दर्शितो द्वितीयचतुर्थों तु गम्यौ, तौ चैवं-तस्य कृतमन्यस्य निष्ठितमन्यस्य कृतमन्यस्य निष्ठितं, तत्रोपात्त्योद्वयोभद्योः चरमो-अनुक्ती पाश्चात्यो द्वौ भङ्गो, द्वितीय) चतुर्थावित्यर्थः, प्रथमस्य हि द्वितीयः पाश्चात्यस्तृतीयस्य तु चतुथें तत उपाचप्रथमतृतीयभङ्गापेक्षया चरमी द्वितीयचतुर्थी लभ्येते, तस्मिंश्चरमदिक भवति कल्प्यमशनादि, एतच्च यद्यपि मागेवोक्तं तथापि
॥६७॥ विस्मरणशीलानां स्मरणाय भूयोऽयुक्तमिति न कश्चिदोषः । उक्तं परपक्षस्वपक्षरूपं द्वारद्वपं, सम्पति 'चउरो' इति व्याचिख्यासुराहA चउरो अइक्कमवइक्कमा य अइयार तह अणायारो । निहरिसणं चउण्हवि आहाकम्मे निमंतणया ॥ १७९ ॥
दीप अनुक्रम [१९८]
SAREmiratulaildrona
Hal-
muraryana
~ 137~