Page Text
________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [१८०] → “नियुक्ति: [१५८] + भाष्यं [२२...] + प्रक्षेपं " . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||१५८||
कादीन् भावान् । क्षायिकक्षायोपशामिकौपशमिकानि दर्शनानि, चशन्दाद्विचित्राणि ज्ञानानि चरणानि अभिप्रहान् भावनाच प्रतीत्य भङ्गान् योजयेत् । ते च तथैव योजिताः । तत्र प्रथमचतुर्भङ्गिका प्रवचनलिङ्गविषयामधिकृत्य विशेषतः कल्प्याकल्प्यविधिमाह| जत्थ उ तइओ भंगो तत्थ न कप्पं तु सेसए भयणा । तित्थंकरकेवलिणो जहकप्पं नो य सेसाणं ॥ १५९॥
व्याख्या-यत्र साधर्मिक तृतीयो भङ्गः प्रवचनतः साधर्मिका लिङ्गत्तश्चेत्येवंरूपस्तत्र न कल्पते, यतः प्रवचनतो लिङ्गतश्च साधर्मि-18 का प्रत्येकबुद्धतीर्थकरवर्जा यतयः ततस्तेषामर्थाय कृतं न कल्पते, तुशब्दोऽनुक्तसमुच्चयार्थः, स च श्रावकस्पैकादशी प्रतिमा प्रतिपन्नस्य तृतीयभङ्गभाविनोऽप्याय कृतं कल्पते इति समुचिनोति, केचिदाहुः-एकादशी प्रतिमा प्रतिपन्नः साधुकल्प इति तस्याप्पय कृतं न कल्पते, तदयुक्तं, मूलटीकायामस्याथेस्यासम्मतत्वात् , मूलटीकायां हि लिङ्गाभिग्रहचतुर्भङ्गिकाविषये कल्प्याकल्प्यविधिरेवमुक्त:-"लिडे । नो अभिम्गहे जइ साहू न कप्पइ गिहत्यनिण्हवे कप्पइ "चि इह लिङ्गयुता गृहस्था एकादशी प्रतिमा प्रतिपन्नाः श्रावका एव लभ्यन्ते ततस्तेषामर्थाय कृतं कल्प्यमुक्तं, 'सेसए भयण त्ति शेषके भगकत्रये 'भजना' विकल्पना कचित् कथाश्चिकल्पते कचिन, भङ्गचतुष्टयमप्यधिकृत्य सामान्यत उदाहरति-तित्थंकरे 'त्यादि, यथेत्युदाहरणोपन्यासार्थः तीर्थकरकेवलिनोऽर्थाय कृतं कल्पते, इह तीर्थकर उत्पन्नकेवलज्ञान एव मायः सर्वत्रापि भूमण्डले प्रतीतो भवति, प्रतीतस्य च तीर्थकरस्यार्थाय कृतं कल्पते नामतीतस्प ततः केवलिग्रहणं, यदा | पुनश्छमस्थावस्थायामपि तीर्थकरत्वेन प्रतीतो भवति तदा तस्यामध्यवस्थायां तन्निमित्तं कृतं कल्पते, तीर्थकरग्रहणं च प्रत्येकबुद्धानामुपलक्षणं, तेन तेषामध्यर्थाय कृतं कल्पते, 'नो य सेसाणं 'ति शेषसाधूनामर्थाय कृतं न कल्पते, इदं च सामान्यत उक्त, ततोऽपुमेवार्थमुपजीव्य मृतीयवर्जे शेपे भङ्गत्रये भजना स्पष्टमुपदश्यते-प्रवचनतः साधर्मिका न लिङ्गतः, एकादशमतिमापतिपय ः शेषावकास्ते
दीप अनुक्रम [१८०]
~ 126~
| SR No. | 004143 |
| Book Title | Aagam 41 2 PIND NIRYUKTI Moolam evam Vrutti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Deepratnasagar |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 364 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pindniryukti |
| File Size | 74 MB |