________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम [-]
भाष्यं [-]
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+निर्युक्तिः+वृत्तिः) अध्ययनं [ - ], मूलं [- /गाथा - ], निर्युक्ति: [ ७० ], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [४०] मूलसूत्र - [०१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्तिः
आवश्यक
॥ ४७ ॥
व्येति, तत्र 'विड्' उच्चारः ' खेल: ' श्लेष्मा 'जहो ' मल इति, भावार्थः पूर्ववत् सुगन्धाश्च भवन्ति । तथा यः * सर्वतः शृणोति स संभिन्नश्रोता, अथवा श्रोतांसि इन्द्रियाणि संभिन्नान्येकैकशः सर्वविधैयैरस्य परस्परतो चैति संभिन्न४ श्रोताः, संभिन्नान् वा परस्परतो लक्षणतोऽभिधानतश्च सुबहूनपि शब्दान् शृणोति संभिन्नश्रोता, एवं संभिन्नश्रोतृत्वमपि लब्धिरेव । तथा ऋज्वी मतिः ऋजुमतिः सामान्यग्राहिकेत्यर्थः, मनःपर्यायज्ञानविशेषः, अयमपि च लब्धिविशेष एव, लब्धिलब्धिमतोश्चाभेदात् ऋजुमतिः साधुरेव । तथा सर्व एव विण्मूत्रकेशन खादयो विशेषाः खल्वोषधयो यस्य, व्याध्युपशमहेतव इत्यर्थः, असौ सर्वोपधिश्च, एवमेते ऋद्धिविशेषा बोद्धव्या इति गाथार्थः ॥ ६९ ॥ द्वितीयगाथाव्याख्या - अतिशयचरणाच्चारणाः, अतिशयगमनादित्यर्थः ते च द्विभेदा:- विद्याचारणा जङ्घाचारणाश्च तत्र जङ्गचारणः शक्तितः किल रुचकवरद्वीपगमनशक्तिमान् भवति, स च किलेकोत्पातेनैव रुचकवरद्वीपं गच्छति, आगच्छश्वोत्पातद्वयेनागच्छति, प्रथमेन नन्दीश्वरं द्वितीयेन यतो गतः, एवमूर्ध्वमपि एकोत्पातेनैवा चलेन्द्रमूर्ध्नि स्थितं पाण्डुकवनं गच्छति, आगच्छ्श्वोत्पातद्वयेनागच्छति, प्रथमेन नन्दनवनं द्वितीयेन यतो गतः । विद्याचारणस्तु नन्दीश्वरद्वीपगमन शक्तिमान् भवति, स वेकोत्पातेन मानुषोत्तरं गच्छति, द्वितीयेन नन्दीश्वरं, तृतीयेन त्वेकेनैवाऽऽगच्छति
चकाराद्विदादीनां न्यायपनयन साहचर्य २ विवादयः ३ सर्वैरेव शरीरदेशैरिति म० श्रीहेमचन्द्रपादाः ४ सर्वांणीन्द्रियाणि सर्वविषयान् प्रत्येकं विदन्ति ५ परस्परं श्रोत्रचक्षुषी रूपशब्दविषयों वित्तो यवमन्येपि परस्परविषयज्ञानं. ६ द्वादशयोजन चक्रवर्त्तिकटकस्य युगपद् मुवाणस्य तत्सूर्यसंघातस्य वा युगपदास्फाल्यमानस्य. ७ जङ्घाभ्याम् सूत्रानुसारेणैकादशः चूर्ण्यनुसारेण तु त्रयोदशः, तत्र भरूणावासवाङ्कवस्योरधिकयोर्दर्शनात् चलादि० + पाण्डक० 1 सत्रको ०
Education International
For Parts Only
~97~
हारिभद्रीयवृत्तिः विभागः १
॥ ४७ ॥
wor