________________
आगम
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययन [-], मूलं [१/गाथा-], नियुक्ति: [९८२], भाष्यं [१५१...]
(४०)
आवश्यक- व्याख्या-सिद्धस्य सम्बन्धिभूतः सुखराशिः, सुखसात इत्यर्थः, 'सर्वाद्धापिण्डितः' सर्वकालसमयगुणितः यदि हारिभ
भिवेदित्यनेन कल्पनामात्रतामाह, सः 'अनन्तवर्गभक्तः अनन्तवर्गापवर्गितः सन् समीभूत एवेति भावार्थः, 'सर्वाकाशे द्रीया
लोकालोकाकाशे न मायात्, अयमत्र भावार्थ:-इह किल विशिष्टाहादरूपं सुखं गृह्यते, ततश्च यत आरभ्य शिष्टानां ॥४४६॥ सुखशब्दप्रवृत्तिः तमाहादमवधीकृत्यैकैकगुणवृद्धितारतम्येन तावदसावाहादो विशेष्यते यावदनन्तगुणवृद्ध्या निरतिशय
गुणनिष्ठां गतः, ततश्चासावत्यन्तोपमातीतैकान्तौत्सुक्यविनिवृत्तिस्तिमिततमकल्पश्चरमाहाद एव सदा सिद्धानामिति, तस्माचारतः प्रथमाञ्चोर्ध्वमपान्तरालवर्तिनो ये गुणतारतम्येनाहादविशेषास्ते सर्वाकाशप्रदेशादिभ्योऽपि भूयांस इत्यतः किलोक्त-सबागासे ण माएज्जत्तीत्यादि, अन्यथा नियतदेशावस्थितिः तेषां कथमिति सूरयोऽभिदधतीति, तथा चैतत्संवाद्यार्षवेदेऽप्युक्तम् , इत्यलं व्यासङ्गनेति गाथार्थः ॥९८२॥ साम्प्रतमस्यैवंभावस्यापि सतः निरुपमतां प्रतिपादयन्नाहजह नाम कोइ मिच्छो नगरगुणे बहुविहे विआणतो । न चएइ परिकहेउं उवमाइ तहिं असंतीए ॥९८३ ।।
व्याख्या-यथा नाम कश्चित् म्लेच्छ: 'नगरगुणान् सद्गृहनिवासादीन् 'बहुविधान्' अनेकप्रकारान् विजानन्नरण्यगतः सन्नन्यम्लेच्छेभ्यो न शक्नोति परिकथयितुं, कुतो निमित्तात् , इत्यत आह-उपमायां तत्रासत्यामिति गाधाक्षरार्थः ॥ ९८३ ॥ भावार्थः कथानकादवसेयः, तच्चेदम्-एगो महारण्णवासी मिच्छो रणे चिइ, इओ य एगो राया आसेण| | अवहरिवं तं अडविं पवेसिओ, तेण दिहो, सकारेऊण जणवयं णीओ, रण्णावि सो णयर, पच्छा उवयारित्ति गाढमुवचरिओ
1एको महारण्यबासी म्लेच्छोरण्ये तिष्ठति, इतको राजाश्वेनापत्य तामटवीं प्रवेशितः, तेन दृष्टः, सरकार्य जनपदं नीतः, राज्ञाऽपि स नगर, 8 ॥४४६॥ पश्चादुपकारीति गावमुपचारिता,
%
44ERECX
अनुक्रम
25
JABERatinintamational
manorayog
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~895~
