________________
आगम
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्तिः ) अध्ययन [-], मूलं [-/गाथा-], नियुक्ति: [७८३...], भाष्यं [१४३]
(४०)
प्रत
सूत्राक
USDROSCOM COM
कर्म न वियुज्यत इत्यादि, अत्र प्रत्यक्षविरोधिनी प्रतिज्ञा, यस्मादायुष्ककर्मवियोगात्मकं मरणमध्यक्षसिद्धमिति, हेतुरष्य-81 नैकान्तिकः, अन्योऽन्याविभागसम्बद्धानामपि क्षीरोदकादीनामुपायतो वियोगदर्शनात् , दृष्टान्तोऽपि न साधनधर्मानुगतः, स्वप्रदेशस्य युक्तत्वासिद्धेः, ताप्येणानादिरूपत्याद्भिन्नं च जीवात् कम्र्मेति, तथा यच्चोक्तम्-'जीवः कर्मणा स्पृष्टो न बध्यत इत्यादि' अत्रापि किं प्रतिप्रदेशं स्पृष्टो नभसेव उत त्वामात्रे कंचुकेनेव, यदि प्रतिप्रदेश दृष्टान्तदा न्तिकयोरसाम्य, कंचुकेन प्रतिप्रदेशमस्पृष्टत्वात् , अथ त्वग्मात्रे स्पृष्ट इति, ततो नापान्तरालगत्यनुयायि कर्म, पर्यन्तमात्रवर्तित्वाद्, बाह्याङ्गमलवत् , एवं च सर्वो जीवो मोक्षभाक्, कर्मानुगमरहितत्वात् , मुक्तवत् , तथाऽन्तर्वेदनाऽभावप्रसङ्गः, तन्निमित्तकमाभावात् , सिद्धस्येव, न च भिन्न देशस्यापि वेदनाहेतुत्वं युज्यते,शरीरान्तरगतेनातिप्रसङ्गात् न च स्वकृतत्वं निवन्धनम्,8 अत्रान्तर्वर्तिप्रदेशानां कर्मयोगरहितानां कर्तृत्वानुपपत्तेः, तस्माद् यत् किञ्चिदेतदिति । एवं गेण्हिऊण सो विझेण भणितोएवं आयरिया भणंति, ततो सो तुहिको हिओ चिंतेश-समप्पउ तो खोडेहामि, अन्नया नवमे पुचे साहूण पञ्चक्खाणं |वणिजइ, जहा-पाणाइवायं पच्चक्खामि जावज्जीवाए इत्यादि, गोष्ठामाहिलो भणति-नैवं सोहणं, किं तर्हि ?
पञ्चक्खाणं सेयं अपरिमाणेण होइ कायव्वं । जेसिं तु परीमाणं तं दुई आससा होइ ॥ १४४ ॥ (मू० भा०) | व्याख्या-प्रत्याख्यानं श्रेयः, 'अपरिमाणेन' कालावधि विहाय कर्तव्यं, एवं क्रियमाणं श्रेयो भवति, येषां तु परिमाणं
1 एवं गृहीत्वा स विन्ध्येन भणितः-एवमाचार्या भणन्ति, ततः स तूष्णीकः स्थितश्चिन्तयति-समाप्यता ततः स्वरूयिष्यामि, अन्पदा नवमे पूर्व साधूनां प्रत्याख्यानं वय॑ते, यया प्राणातिपात प्रत्याश्यामि यावजीवं, नैवं शोभनम् ।
दीप
अनुक्रम
Pandiorary.om
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~646~