________________
आगम
(४०)
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [-], मूलं [- /गाथा-], नियुक्ति: [२०], भाष्यं [-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
आवश्यक-
हारिभद्रा | यवृत्तिः विभागः१ मा
प्रत
सुत्राक
तथा असंज्ञिनः श्रुतं असंज्ञिश्रुतमिति । तथा 'सम्यक्श्रुतं' अङ्गानङ्गप्रविष्टं आचारावश्यकादि । तथा 'मिथ्या श्रुतं' पुरा-
रामायणभारतादि, सर्वमेव वा दर्शनपरिग्रहविशेषात् सम्यक् श्रुतमितरद्वा इति । तथा 'साद्यमनाचं सपर्यवसितमपर्यवसितं च नियानुसारतोऽवसेयं, तत्र द्रव्यास्तिकनयादेशाद् अनाद्यपर्यवसित च, नित्यत्वात् , अस्तिकायवत् । पर्याया- स्तिकनयादेशात् (सादि सपर्यवसितं च, अनित्यत्वात्, नारकादिपर्यायवत् । अथवा द्रव्यादिचतुष्टयात् साधनाद्यादि अवगन्तव्यं, यथा नन्द्यध्ययने इति, खलुशब्द एवकारार्थः, स चावधारणे, तस्य च व्यवहितः संबन्धः, सप्तव 'एते' श्रुतपक्षाः सप्रतिपक्षाः, न पक्षान्तरमस्ति, संतोऽत्रैवान्तर्भावात् । तथा गैमा अस्य विद्यन्ते इति गमिकं, तच्च प्रायोवृत्त्या दृष्टिवादः । तथा गाथाद्यसमानग्रन्थं अगमिकं, तच्च प्रायः कालिकं । तथा अङ्गप्रविष्टं गणधरकृतं आचारादि, अनङ्गप्रविष्टं तु स्थविरकृतं आवश्यकांदि, गाथाशेषमबंधारणेप्रयोगं दर्शयता व्याख्यातमेवेति गाथार्थः ॥ २० ॥ सत्पदग्ररूप
दीप
अनुक्रम
SAR
खाभाविकसम्यक्रयेतरत्वासंभवादाद, भवपूर्वचतुष्क वामस्य चरमभागध स्थाज्य एवं पदसविस्स सामसुर्य अभिण्पदसधुधिस्स सम्म| सुर्य' तिनन्दीवचनात्. २ सम्यग्मिण्यादर्शनवजीवस्वीकारेण भेदात् ३ सम्यग्दर्शनिनाम्, " श्रुतवतो जीवदयस्य नित्यत्वात् , द्रव्यमेव वासी मनुते. ५ पर्या
वात , पोयमात्रापेक्षी चासौ. । (नन्दीवृत्तिः ३९४ प.) एकपुरुषभरतादिक्षेत्रोत्सर्पिण्यवसर्पिणीजिनभाषितभावारूपणा भाभिय Xसादिसपर्यवसितं नानापुरुषमहाविदेहनीसपिण्यवसर्पिणीक्षायोपवामिकानाश्रित्य वन्यथा.. पर्यायादेः ८ किमिद्विशेषतो भूयो भूषस्तस्यैव सूत्रस्योचारणं गमः।
'स्थविरास्तु भदवास्वाम्यादयात्कृतमावश्यकनियुक्त्यादिकमनाप्रविष्ट (विशेषा०५५० तृती). सत्तवि एए सपढिवक्खा' इवेकानविंशगावासतर्क. " खलुशब्दव्याख्याने, अपितु सप्तानामपि प्रतिपक्षग्रहार्थः स्फुट एव. * मिथ्यात्वथुसं २ + तुE toनुसारितोऽ० ३-४सायं ३-३-४-५
~ 53~