________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम [-]
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+निर्युक्तिः+वृत्तिः) अध्ययनं [ - ], मूलं [- /गाथा - ], निर्युक्ति: [२०], भाष्यं [-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित .......आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [०१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्तिः
णादि मतिज्ञानवदायोज्यं । प्रतिपादितं श्रुतज्ञानमर्थतः, साम्प्रतं विषयद्वारेण निरूप्यते तच्चतुर्विधं - द्रव्यतः क्षेत्रतः कालतो भावतश्च तत्र द्रव्यतः श्रुतज्ञानी सर्वद्रव्याणि जानीते न तु पश्यति, एवं क्षेत्रादिष्वपि द्रष्टव्यं । इदं पुनः श्रुतज्ञानं सर्वातिशयरत्नसमुद्रकल्पं, तथा प्रायो गुर्वायत्तत्वात् पराधीनं यतः अतः विनेयानुग्रहार्थं यो यथा चास्य लाभः तं तथा दर्शयन्नाह-
आगमसत्थग्गहणं, जंबुद्धिगुणेहि अहिं । दिहं । बिंति सुयनाणलंभं तं पुच्वविसारया धीरा ॥ २१ ॥ व्याख्या - आगमनं आगमः, आङः अभिविधिमर्यादार्थत्वाद् अभिविधिना मर्यादया वा गमः परिच्छेद आगमः, स च केवलमत्यवधिमनः पर्यायलक्षणोऽपि भवति अतस्तद्व्यवच्छित्यर्थमाह-शिष्यतेऽनेनेति शास्त्रं श्रुतं, आगमग्रहणं तु षष्टितन्त्रादिकुशास्त्र व्यवच्छेदार्थ, तेपामनागमत्वात् सम्यकपरिच्छेदात्मकत्वाभावादित्यर्थः शास्त्रतया च रूढत्वात्, ततश्च आगमश्चासौ शास्त्रं च आगमशास्त्रं तस्य ग्रहणमिति समासः, गृहीतिर्ग्रहणं, यदुद्धिगुणैः वक्ष्यमाणलक्षणैः करणभूतैः अष्टभिः, दृष्टं, ब्रुवते श्रुतज्ञानस्य लाभः श्रुतज्ञानलाभस्तं, तदेव ग्रहणं, अवते, के ?, पूर्वेषु विशारदाः पूर्वविशारदाः, विशारदा विपश्चितः, धीरा व्रतानुपालने स्थिरा इत्ययं गाथार्थः ॥ २१ ॥ बुद्धिगुणैरष्टभिरित्युक्तं, ते चामीसुस्ससह पडिपुच्छर, सुणेड़ गिण्हइ य ईहए 'वावि । तत्तो अपोहए या धारेइ करेइ वा सम्मं ॥ २२ ॥ व्याख्या - विनययुक्त गुरुमुखात् श्रोतुमिच्छति शुश्रूषति, पुनः पृच्छति प्रतिपृच्छति तच्छ्रुतमशङ्कितं करोतीति भा1 तत्स्वरूपतद्भेदस्वरूपसत्प्ररूपणादिद्वारा विदेशम्या रुपानेन प्ररूप्यते २-३ + वास्प २०हि विदि १-२-४-५ बीरा ३१ आणि ३६ वा १२-४-५ शुश्रूषते ५ | पुनः पुनः ३-४
बुद्धेः अष्टगुणाः तथा श्रवण एवं व्याख्यान-विधिः प्रतिपाद्येते
For Park Use Only
~ 54~
wor