________________
आगम
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययन [४], मूलं [सू.] / [गाथा-], नियुक्ति: [१२७३...] भाष्यं [२०६...],
(४०)
*SA-
प्रत सूत्रांक
[सू.]
कर
दिसं सुभिक्खं सुहविहारं च वदंति, अह तत्व संविक्खियं अक्खुर्य ताहे तमि देसे सिर्व सुभिक्खं सुहविहारं च भवइ, जइदिवसे अच्छइ तइवरिसाणि सुभिक्खं, एयं सुहासुह, इयाणि ववहारओ गई भणार्मि
एस्थ व धतकरणे विमाणिको जोइसिओ वाणभंतर समंमि । गट्टाए भवणवासी एस गई से समासेण ॥ ५३॥ निगदसिद्धेय, व्याख्यातं द्वारगाथाद्वयं, साम्प्रतं तस्मिन्नेव द्वारगाथाद्वितये यो विधिरुक्तः स सर्वः क कर्तव्यःक वा न कर्तव्य इति प्रतिपादयन्नाह
एसा व विही सच्चा कापमा सिमि जो जहि वसइ । असिवे खमण विवली फारसा प वजेजा ॥ १४ ॥ व्याख्या-एसेति अर्णतरवक्खायविही मेरा सीमा आयरणा इति एगहा, 'कायदा' करेयवा तुशब्दोऽवधारणे ववहियसंबंधओ कायवो एवं, कमि ? "सिर्वमित्ति प्रान्तदेवताकृतोपसर्गवर्जिते काले 'जो' साहू 'जहिं खेत्ते वसइ, असिवे | कह ? असिवे खमणं विवज्जइ, किं पुण, जोगवियही कीरइ, 'काउस्सग्गं च बजेजा' काउस्सग्गो पन कीरइ ।। साम्प्रतमुक्तार्थोपसंहारार्थ गाथामाह
एसो दिसाविभागो नायबो दुविहदवहरणं च । गोसिरणं अवलोषण सुहासुहगई विसेसो थ ॥१५॥ तस्यां दिशि मुभिक्षं मुखविहारच वदन्ति, यदि तच तत् कृष्टं अक्षुपणं तदा तस्मिन् देशे विशवं सुभिक्षं सुख विहारश्च भवति, यतिदिवसान् तिष्ठति ततिवर्षाणि सुभिक्षं, एतत् शुभाशुभ, इवानी व्यवहारतो गतिं भजामि-अनन्तरो व्याख्यातविधिः मर्यादा सीमा आचरणेपेकार्थाः, कर्तव्या, व्यवहितः संबन्धः कर्तव्य
एन, कस्मिन् ?,-पः साधुर्यत्र क्षेत्रे वसति, अशिवे कथं ?-अशिवे क्षपणं विकायते, किंपुनः, योगविवृद्धिः क्रियते, 'कायोत्सर्ग च चर्जयेत्' कायोतत्सर्गश्च न क्रियते।
दीप अनुक्रम [२३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [०१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~ 1280 ~