________________
आगम
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययन [३], मूलं I [गाथा-७...], नियुक्ति: [१११३], भाष्यं [२०३...],
(४०)
प्रत सूत्रांक
||७..||
पवयणे भवति, जो पुण परिहरइ सो पुज्जो साइयं अपजवसियं च णेवाणं पावइ, एवं संसग्गी विणासिया कुसीलेहिं ।
उक्त च-'जो जारिसेण मित्तिं करेइ अचिरेण(सो)तारिसो होइ ! कुसुमेहिं सह वसंता तिलावि तम्गंधया होंति ॥१॥' मरुदाएत्ति दिईतो गओ, व्याख्यातं द्वारगाथाशकलम् , अधुना वैडूर्यपदव्याख्या, अस्य चायमभिसम्बन्धः-पार्श्वस्थादिसंसर्ग
दोषादवन्दनीयाः साधवोऽप्युक्ताः, अत्राह चोदकः-कः पार्थस्थादिसंसर्गमात्राद्गुणवतो दोषः, तथा चाह| सुचिरंपि अच्छमाणो बेरुलिओ कायमणीयउम्मीसो । नोवेइ कायभावं पाहण्णगुणेण नियएणं ॥ १११३ ॥ | व्याख्या-'सुचिरमपि प्रभूतमपि कालं तिष्ठन् वैडूर्यः-मणिविशेषः, काचाश्च ते मणयश्च काचमणयः कुत्सिताः काचमणयः काचमणिकास्तैरुत्-पावल्येन मिश्रः काचमणिकोन्मिश्रः 'नोपैति' न याति 'काचभावं' काचधर्म 'प्राधान्यगुणेन' वैमल्यगुणेन 'निजेन आत्मीयेन, एवं सुसाधुरपि पार्श्वस्थादिभिः सार्द्ध संवसन्नपि शीलगुणेनात्मीयेन न पार्श्वस्थादिभा-1 यमुपैति, अयं भावार्थ इति गाथार्थः ॥ १११३ ॥ अत्राहाऽऽचार्य-यत्किविदेतत्, न हि दृष्टान्तमात्रादेवाभिलपिताथसिद्धिः संजायते, यतःभावुगअभावुगाणि य लोए दुविहाणि होति दव्याणि । बेरुलिओ तत्थ मणी अभावुगो अन्नदब्वेहि ॥१११४॥ | व्याख्या-भाव्यन्ते प्रतियोगिना स्वगुणैरात्मभावमापाद्यन्त इति भाव्यानि-कवेलुकादीनि,प्राकृतशैल्या भावुकान्युच्यन्ते, अथवा प्रतियोगिनि सति तद्गुणापेक्षया तथाभवनशीलानि भावुकानि, लपपतपदस्थाभूपेत्यादावुकञ् (पा. ३-२-१५४) तस्य
प्रवचने भवन्ति, यः पुनः परिहरति स पाया साचपर्यवसानं च निर्वाण प्रामोति, एवं संसगी विनाशिका कुशीतः । पारदोन मैत्री करोति अधिरण (स.) तापो भवति । सुमैः सह वसन्तः तिला अपि तवूगन्धिका भवन्ति । 11मरुक इति स्टांतो गतः स्यादा दिः 'यो प्रक
दीप
अनुक्रम [९..]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [०१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~ 1044 ~
