________________
आगम (१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं वृत्ति:) पदं [५], --------------- उद्देशक: [-1, -------------- दारं -], ------------- मूलं [१११]
मज्ञापना
प्रत
याः मल- य वृत्ती. ॥१८॥
सूत्रांक
[१११]
नरकेपूत्पद्यते तस्य तदानी विभङ्गज्ञानं नास्तीति जघन्यावगाहनस्यास्याज्ञानानि भजनया द्रष्टव्यानि वे त्रीणि वेति, पर्यायउत्कृष्टावगाहनसूत्रे स्थित्या हानी वृद्धी च द्विस्थानपतितत्वं, तद्यथा-असत्येयभागहीनत्वं वा सत्यभागहीनत्वं वापदे जघतथा असत्येयभागाधिकत्वं वा सोयभागाधिकत्वं वा न तु सोयासमवेयगुणवृद्धिहानी, कस्मादिति चेत्, उच्यते, न्यावगाउत्कृष्टावगाहना हि नरयिकाः पञ्चधनुःशतप्रमाणाः, तेच सप्तमनरकथिव्यां तत्र जघन्या स्थितिः द्वाविंशतिःहनादीनां सागरोपमाणि उत्कृष्टा त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि, ततोऽसङ्ख्येयसोयभागहानिवृद्धी एव घटेते न त्वसङ्ख्येवसोयगु- नरयिकाराणहानिवृद्धी, तेषां चोत्कृष्टावगाहनानां त्रीणि ज्ञानानि त्रीण्यज्ञानानि वा नियमाद्वेदितव्यानि, न भजनया, भजनाडे-णापर्याया। तो समूच्छिमासज्ञिपञ्चेन्द्रियोत्पादस्य तेषामसंभवात् , अजघन्योत्कृष्टावगाहनसूत्रे यदवगाहनया चतुःस्थानपतितत्वंब१११ तदेव-अजघन्योत्कृष्टावगाहनो हि सर्वजघन्याकुलासययभागात्परतो मनाक वृहत्तरामुलासयेयभागादारभ्य वाचदलासयभागन्यूनानि पश्चधनुःशतानि ताबदवसेयः, ततः सामान्यनैरयिकसूत्रे इवात्राप्युपपद्यते अवगाहनातचतु:स्थानपतितता, स्थित्या चतुःस्थानपतितता सुप्रतीता, दशवर्षसहस्रेभ्य आरभ्योत्कर्षतखयविंशत्सागरोपमाणामपि तस्यां लभ्यमानत्वात् , जघन्यस्थितिसूत्रे अवगाहनया चतुःस्थानपतितत्वं तस्थामवगाहनायां जघन्यतोऽहुला ॥१८॥ सक्वेयभागादारभ्योत्कर्षतः सप्तानां धनुपामवाप्यमानत्वात, अत्रापि त्रीण्यज्ञानानि केषांचित्कादाचित्कतया द्रष्टव्यानि, संमूर्छिमासजिपञ्चेन्द्रियेभ्य उत्पन्नानामपर्याप्तावस्थायां विभायाभावात् , उत्कृष्टस्थितिचिन्तायामवगा
दीप अनुक्रम [३१५]
~380~