________________
आगम
(१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:)
-------- उद्देशक: [-1, -------------- दारं [२७], ------------- मूलं [११] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] “प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत
मज्ञापना-
या:मल-1 यवृत्ती.
सत्राक
[९१]
॥१५९॥
दीप अनुक्रम [२९५]
त्वात् , तेभ्योऽधोलोकेऽनन्तगुणानि, कथमिति चेत् ?, उच्यते, इहाधोलौकिकग्रामेषु कालोऽस्ति, तस्य च कालस्य | ३ अल्पतत्तत्परमाणुसङ्ख्यासवे यानन्तप्रादेशिकद्रव्यक्षेत्रकालभावपर्यायसम्बन्धवशात् प्रतिपरमाण्वादिद्रव्यमनन्तता ततो बहुत्वपदे भवन्त्यधोलोकेऽनन्तगुणानि, तेभ्यस्तिर्यग्लोके सङ्ग्येयगुणानि, अधोलौकिकग्रामप्रमाणानां खण्डानां मनुष्यलोके । क्षेत्रदिकालद्रव्याधारभूते सङ्खयेयानामवाप्यमानत्वात् ॥ सम्प्रति दिगनुपातेन सामान्यतो द्रव्याणामल्पबहुत्वमाह-'दिग-18 नुपातेन' दिगनुसारेण चिन्त्यमानानि सामान्यतो द्रव्याणि सर्वस्तोकान्यधोदिशि-प्राग्व्यावर्णितखरूपायां, तेभ्य ऊई-181 लद्रव्यादिश्यनन्तगुणानि, किं कारणमिति चेत् ?, उच्यते, इहोर्द्धलोके मेरोः पञ्चयोजनशतिकं स्फटिकमयं काण्डं, तत्र चन्द्रादित्यप्रभाऽनुप्रवेशात् द्रव्याणां क्षणादिकालप्रतिभागोऽस्ति, कालस्य च प्रागुक्तनीत्या प्रतिपरमाण्वादिद्रव्यमा-18 नन्त्यात् तेभ्योऽनन्तगुणानि, तेभ्य उत्तरपूर्वस्वामीशान्यां दक्षिणपश्चिमायां नैऋतकोणे इत्यर्थः असङ्ख्येयगुणानि, क्षेत्रस्थासङ्ख्येय गुणत्वात् , खस्थाने तु द्वयान्यपि परस्परं तुल्यानि, समानक्षेत्रत्वात् , तेभ्यो दक्षिणपूर्वस्याम्-आमेय्यामुत्तरपश्चिमायां-वायव्यकोणे इति भावः विशेषाधिकानि, विद्युत्प्रभमाल्यवत्कूटाश्रितानां धूमिकाऽवश्यायादिश्लक्ष्णपुद्गलद्रव्याणां बहूनां संभवात् , तेभ्यः पूर्वस्यां दिश्यसङ्ख्येयगुणानि, क्षेत्रस्थासङ्ख्ययगुणत्वात् , तेभ्यः पश्चि-18॥१५९॥ मायां विशेषाधिकानि, अधोलौकिकयामेषु शुषिरभावतो बहूनां पुद्गलद्रव्याणामवस्थानसंभवात, ततो दक्षिणस्यां । दिशि विशेषाधिकानि, बहुभुवनशुषिरभावात् , तत उत्तरस्यां विशेषाधिकानि, तत्र मानससरसि जीवद्रव्याणां सदा
Deceae
~322~
