________________
आगम (०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) शतक [९], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [३३], मूलं [३८६-३८७] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [09], अंग सूत्र - [५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [३८६-३८७]
दीप अनुक्रम [४६६-४६७]
तदेवं संस्तारककर्तृसाधुभिरपि क्रियमाणस्याकृततोक्ता, ततश्चासौ स्वकीयवचनसंस्तारककर्तृसाधुवचनयोविमर्शात् प्ररूपि8 तवान्-क्रियमाणं कृतं यदभ्युपगम्यते तन्न सङ्गच्छते, यतो येन क्रियमाणं कृतमित्यभ्युपगतं तेन विद्यमानस्य करणक्रिया प्रतिपन्ना, तथा च बहवो दोषाः, तथाहि-यत्कृतं तक्रियमाणं न भवति, विद्यमानत्वाचिरन्तनघटवत् , अथ कृत
मपि क्रियते ततः क्रियतां नित्यं कृतत्वात् प्रथमसमय इवेति, न च क्रियासमाप्तिर्भवति सवेंदा क्रियमाणत्वादादिसमय४ वदिति, तथा यदि क्रियमाणं कृतं स्यात्तदा क्रियावैफल्यं स्वाद् अकृतविषय एव तस्याः सफलत्वात् , तथा पूर्वमसदेव &|| भवदृश्यने इत्यध्यक्षविरोधश्च, तथा घटादिकार्यनिष्पत्तौ दीर्घः क्रियाकालो दृश्यते, यतो नारम्भकाल एव घटादिकार्यला
रयते नापि स्थासकादिकाले, किं तहि, तकियाऽवसाने, यतश्चैवं ततोन क्रियाकालेषु युक्तं कार्य किन्तु कियाऽव|सान एवेति, आह च भाष्यकार:-"जस्सेह कजमाणं कयति तेणेह विजमाणस्स । करणकिरिया पवना तहा य बहु
दोसपडिवत्ती ॥ १॥ कयमिह न कजमाणं तब्भावाओ चिरंतणघडोब । अहवा कयपि कीरइ कीरउ निश्चं न य समत्ती, Pl२॥ किरियावेफल्लंपि य पुबमभूयं च दीसप हुँतं । दीसइ दीहो य जओ किरियाकालो घडाईणं ॥३॥ नारंभे चिय
१ यस्येह कियमाणं कृतमिति मतं तेनेद विद्यमानस्य करणक्रियाऽनीकृता तथा च बहुदोषापत्तिः ॥ १॥ इह कृतं न क्रियमाणं तदा वाचिरन्तनघट इव । अथवा कृतमपि चेक्रियते करोतु नित्यं न च समातिः ॥ २ ॥ क्रियावैफल्यमपि च पूर्वम भूतं च भवदृश्यते ( दृष्टाX पळापः) यतो घटादीनां कियाकाळच दीपों दृश्यते ॥ ३॥ न चारम्भे
जमाली-चरित्रं
~978~
