________________
आगम
(०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:)
शतक [२], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [७], मूलं [११५] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [११५]
दीप अनुक्रम [१३९]
सयसहस्से, एस्थ णं भवणवासीणं देवाणं सत्त भवणकोडीओ बावत्तरिंच भवणावाससयसहस्सा भवतीति मक्खाय'इत्या|| दि । तद्गतमेवाभिधेयविशेष विशेषेण दर्शयति-उववाएणं लोयस्स असंखेवाभागे'त्ति, उपपातो-भवनपतिस्वस्थान
प्राध्याभिमुख्यं तेनोपपातमाश्रित्येत्यर्थः, लोकस्यासक्वेयतमे भागे वर्तन्ते भवनवासिन इति । 'एवं सव्व भाणियब ति 'एवम्' उक्तन्यायेनान्यदपि भणितव्यं, तबेदम्-'समुग्याएर्ण लोयस्स असंखेजहभागे'त्ति मारणान्तिकादिसमुद्घातवर्तिनो भवनपतयो लोकस्यासधेय एव भागे वर्तन्ते । तथा 'सहाणेणं लोयस्स असंखेजे भागे' स्वस्थानस्य-उक्त भवनवाससातिरेककोटीसतकलक्षणस्य लोकासङ्गवेयभागवर्तित्वादिति, एवमसुरकुमाराणाम् , एवं तेषामेव दाक्षिणात्यानामौदीच्यानाम् , एवं नागकुमारादिभवनपतीनां यथौचित्येन व्यन्तराणां ज्योतिष्काणां वैमानिकानां च स्थानानि वाच्यानि, कियदूरं यावदित्याह-'जाब सिद्धेत्ति यावत्सिद्धगण्डिका-सिद्धस्थानप्रतिपादनपरं प्रकरणं, सा चैवम्-'क[हिणं भंते ! सिद्धाणं ठाणा पण्णता?' इत्यादि, इह च देवस्थानाधिकारे यत्सिद्धगण्डिकाऽभिधानं तत्स्थानाधिकारबलादित्यवसेयं, तथेदमपरमपि जीवाभिगमप्रसिद्धं वाच्यं, तद्यथा-कप्पाण पइहाणं' कल्पविमानानामाधारो वाच्य इत्यर्थः, स चैवम्-'सोहम्मीसाणेसु णं भंते ! कप्पेसु विमाणपुढवी किंपइडिया पपणत्ता, गोयमा! घणोदहिपइडिया पपणत्ता इत्यादि, आह च-"घणउदहिपइटाणा सुरभवणा होंति दोसु कप्पेसु । तिसु बाउपइटाणा
१ द्वयोः कल्पयोर्धनोदधिप्रतिष्ठानानि सुरभवनानि वायुप्रतिष्ठानानि त्रिषु त्रिषु च तदुभयप्रतिष्ठानानि ॥ १ ॥ ततः परमुपरितनानि आकाशान्तरमतिष्ठितानि सर्वाणि ।
~290~