________________
आगम
(०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:)
शतक [२], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [४], मूलं [९९] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
[९९]
45555
दीप अनुक्रम [१२२]
तृतीयोद्देशके नारका उक्ताः, ते च पञ्चेन्द्रिया इतीन्द्रियप्ररूपणाय चतुर्थोद्देशकः, तस्य चादिसूत्रम्-.
कति भंते ! इंदिया पन्नत्ता, गोयमा! पंचिंदिया पन्नत्ता, तंजहा-पटमिलो इंदियउद्देसो नेयव्यो, A संठाणं बाहुलं पोहत्तं जाव अलोगो (सू०९९)। इंदियउदेसो ।२-४॥
| 'पढमिल्लो इंदियउद्देसओ नेयब्चो'त्ति प्रज्ञापनायामिन्द्रियपदाभिधानस्य पञ्चदशपदस्य प्रथम उदेशकोऽत्र 'नेत& व्यः' अध्येतव्या, तत्र च द्वारगाथा-"संठाणं बाहलं पोहत्तं कइपएसओगाढे । अप्पाबहुपुट्ठपविझविसय अणगार आ
हारे ॥१॥" इह च सूत्र पुस्तकेषु द्वारत्रयमेव लिखितं, शेषास्तु तदर्थी यावण्डब्देन सूचिताः, तत्र संस्थानं श्रोत्रादीन्द्रियाणां वाच्यं, तच्चेद-श्रोत्रेन्द्रियं कदम्बपुष्पसंस्थितं चक्षुरिन्द्रियं मसूरकचन्द्रसंस्थितं मसूरकम्-आसनविशेषश्चन्द्रःशशी, अथवा मसूरकचन्द्रो-धान्यविशेषदलं, प्राणेन्द्रियमतिमुक्तकचन्द्रकसंस्थितम् , अतिमुक्तचन्द्रका-पुष्पविशेषदलं, रसनेन्द्रिय क्षुरप्रसंस्थितं स्पर्शनेन्द्रियं नानाकारं, 'बाहडंति इन्द्रियाणां चाहल्यं वाच्यं, तच्चेदं-सर्वाण्यङ्गुलासङ्ख्येयभाग|| बाहल्यानि, 'पोहत्तंति पृथुत्वं, तच्चेद-श्रोत्रचक्षुधाणानामालासमवेयभागो जिहेन्द्रियस्याङ्गलपृथक्त्वं स्पर्शनेन्द्रियस्य च
शरीरमानं, 'कइपएस'त्ति अनन्तप्रदेशनिष्पन्नानि पश्चापि 'ओगाढे'त्ति असावेयप्रदेशावगाढानि, 'अप्पाबहुति ४ सर्वस्तोकं चक्षुरवगाहतस्ततः श्रोत्रघागरसनेन्द्रियाणि क्रमेण सङ्ख्यातगुणानि ततः स्पर्शनं त्वसवेयगुणमित्यादि 'पुट-18 पवित्ति श्रोत्रादीनि चलरहितानि स्पृष्टमर्थ प्रविष्टं च गृह्णन्ति 'विसय'त्ति सर्वेषां जघन्यतोऽङ्गलस्थासङ्खये
१ श्रोत्रनाणेन्द्रिये क्रमेण सङ्ख्यातगुणे ततो रसनेन्द्रियं संख्येयगुणं ततः स्पर्शनं सङ्ख्येयगुणमित्यादि । * यद्यपि चक्षुषोऽहुलस्य संख्येयभागो विषयः अर्थक्त्वनुपलब्धिस्तथापि अत्र सर्वेषां सामान्येन प्रहणात् जघन्यस्य तेषां असंख्येयभागम भावात् असंख्येयेति ॥le
RCM
अथ द्वितीय-शतके चतुर्थ-उद्देशक: आरभ्यते
~266~