________________
आगम
(०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:)
शतक [१], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [६], मूलं [११] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक [५१]
दीप अनुक्रम
स्पृशति, स्पृष्टत्वं च व्यवहारतो दूरस्थस्यापि दृष्टं यथा चक्षुःस्पर्श इत्यत उच्यते-अवगाढम्-आसन्नमित्यर्थः, अवगाढत्वं | IM चासत्तिमात्रमपि स्यादत उच्यते-अनन्तरावगाढम्-अव्यवधानेन संबद्धं, न तु परम्पराऽवगाढं-शृङ्खलाकटिका इय परसम्परासम्बद्ध, तं चाणं स्पृशति, अलोकान्तस्य कचिद्विवक्षया प्रदेशमात्रत्वेन सूक्ष्मत्वात् , वादरमपि स्पृशति, कचिद्विव-11
क्षयैव बहुप्रदेशत्वेन बादरत्वात् , तमू मधस्तिर्यक् च स्पृशति, उर्दादिदिक्षु लोकान्तस्यालोकान्तस्य च भावात् , तं चादी मध्येऽन्ते च स्पृशति, कथम् !, अधस्तिर्यगूढलोकमान्तानामादिमध्यान्तकल्पनात् , तं च स्वविषये स्पृशति-स्पृष्टावगा
दादी, नाविषयेऽस्पृष्टादाविति, तं चानुपूया स्पृशति, आनुपूर्वी चेह प्रथमे स्थाने लोकान्तस्ततोऽनन्तरं द्वितीय स्थाने४ा लोकान्त इत्येवमवस्थानतया स्पृशति, अन्यथा तु स्पर्शनेव न स्यात्, तं च षट्सु दिक्षु स्पृशति, लोकान्तस्य पावतः12 &| सर्वतोऽलोकान्तस्य भावात, इह च विदिक्ष स्पर्शना नास्ति, दिशा लोकविष्कम्भप्रमाणत्वाद् विदिशा च तत्परिहारेण
भावादिति । एवं द्वीपान्तसागरान्तादिसूत्रेषु स्पृष्टादिपदभावना कार्या, नवरं द्वीपान्तसागरान्तादिसूत्रे 'छर्दिसिं | इत्यस्यैवं भावना-योजनसहस्रावगाढा द्वीपाश्च समुद्राश्च भवन्ति, ततश्चोपरितनानधस्तनांश्च द्वीपसमुद्रप्रदेशानाश्रित्य | & ऊर्वाधोदिगुद्वयस्य स्पर्शना वाच्या, पूर्वादिदिशां तु प्रतीतैव, समन्ततस्तेषामवस्थानात् । 'उदयंते पोयंत ति नद्याधुद
कान्तः 'पोतान्त' नौपर्यवसानम् , इहाप्युच्छ्यापेक्षया ऊर्द्धदिकस्पर्शना वाच्या जलनिमज्जन येति । 'छिदंते दूसंत'न्ति का छिद्रान्तः 'दूप्यान्त' वखान्तं स्पृशति, इहापि षदिक्स्पर्शनाभावना वस्त्रोच्छ्यापेक्षया, अथवा कम्बलरूपवस्त्रपोलिनिकायां तन्मध्योत्पन्नजीवभक्षणेन तन्मध्यरन्ध्रापेक्षया लोकान्तसूत्रवत् पदिक्स्पर्शना भावयितव्या।'छायंते आयवंतंति
[७०]
T
urmurary.org
~ 163~