________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:)
शतक [१४], वर्ग -1, अंतर्-शतक [-], उद्देशक [४], मूलं [५१०] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
425
प्रत सूत्रांक [५१०]
|'समयं अलुक्खी 'त्ति समयमेकं यावदरुक्षस्पर्शसन्दावाद् 'अरूक्षी' स्निग्धस्पर्शवान् बभूव, इदं च पदद्वयं परमाणौ | स्कन्धे च संभवति, तथा 'समयं लुक्खी चा अलुक्खी बत्ति समयमेव रूक्षश्चारुक्षश्च रूक्षस्निग्धलक्षणस्पर्शद्वयो|पेतो बभूव, इदं च स्कन्धापेक्षं यतो व्यणुकादिस्कन्धे देशो रूक्षो देशश्वारूक्षो भवतीत्येवं युगपक्षस्निग्धस्पर्श
[सम्भवः, वाशब्दो चेह समुच्चयाओं, एवंरूपश्च सन्नसौ किमनेकवर्णादिपरिणामं परिणमति पुनश्चकवर्णादिपरिदणामः स्यात् ? इति पृच्छन्नाह–'पुर्वि च करणेणं अणेगवन्नं अणेगरूवं परिणाम परिणमई'इत्यादि, 'पूर्व चात
एकवर्णादिपरिणामात्मागेव 'करणेन' प्रयोगकरणेन विश्रसाकरणेन वा 'अनेकवर्ण कालनीलादिवर्णभेदेनानेकरूपं गन्ध
रसस्पर्शसंस्थानभेदेन 'परिणाम' पर्याय परिणमति अतीकालविषयत्वादस्य परिणतवानिति द्रष्टव्यं पुनल इति प्रकृतं, दस च यदि परमाणुस्तदा समयभेदेनानेकवर्णादित्वं परिणतवान् , यदि चस्कन्धस्तदा योगपद्येनापीति । 'अह से'त्ति 'अर्थ'
अनन्तरं सः एष परमाणोः स्कन्धस्य चानेकवर्णादिपरिणामो 'निर्जीर्णः क्षीणो भवति परिणामान्तराधायककारणो-* पनिपातवशात् 'ततः पश्चात्'निर्जरणानन्तरम् 'एकवर्णः' अपेतवर्णान्तरत्वादेकरूपो विवक्षितगन्धादिपर्यायापेक्षयाऽपरपर्यायाणामपेतत्वात् 'सिय'त्ति बभूव अतीतकालविषयत्वादस्येति प्रश्नः, इहोत्तरमेतदेवेति, अनेन च परिणामिता पुद्गलद्रव्यस्य प्रतिपादितेति ॥ 'एस ण'मित्यादि वर्तमानकालसूत्र, तत्र च 'पटुप्पन्नं'ति विभक्तिपरिणामात् 'प्रत्युत्पन्ने' वर्तमाने 'शाश्वते' सदैव तस्य भावात् 'समय' कालमात्रे एवं चेव'त्ति करणात्पूर्वसूत्रोक्तमिदं दृश्य-समय लुक्खी समयं अलुक्खी समयं लुक्खी वा अलुक्खी वा इत्यादि, योहानन्तमिति नाधीतं तद्वर्तमानसमयस्यानन्तत्वासम्भवात्,
CCC4*
दीप अनुक्रम [६०७]
~1282~