________________
आगम
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [७], उद्देशक [-], मूलं [१५२]
(०३)
प्रत
सूत्रांक
[५५२] दीप अनुक्रम [६०३]
सामन्नोभयविसेसनाणाई । तेहिं मिणइ तो गमो णो णेगमाणोत्ति ॥१॥" [नैकानि मानानि सामान्योभयविशेपज्ञानानि यतैर्मिनोति ततो नैगमो नयो नैकमान इति ॥१॥] इति, निंगमेषु वा-अर्थबोधेषु कुशलो भवो चा नैगमः, | अथवा नैके गमा:-पन्धानो यस्य स नैकगमः, आह च-"लोगत्थनियोहा वा निगमा तेसु कुसलो भवो वाऽयं । अहवा जंगगमो गपहा णेगमो तेणं ॥१॥” इति, [लोकार्थनिबोधा वा निगमास्तेषु कुशलो भवो वाऽयं । अथवा यत् नैकगमोऽनेकपथो नैगमस्तेन ॥१॥] तत्रायं सर्वत्र सदित्येवमनुगताकारावबोधहेतुभूतां महासत्तामिच्छति अनुवृत्तव्यावृत्तावबोधहेतुभूतं च सामान्यविशेषं द्रव्यत्वादि व्यावृत्ताववोधहेतुभूतं च नित्यद्रव्यवृत्तिमन्त्यं विशेषमिति, आइइत्थं तीयं नैगमः सम्यग्दृष्टिरेवास्तु सामान्यविशेषाभ्युपगमपरत्वात् साधुवदिति, नैतदेवं, सामान्यविशेषवस्तूनामत्यन्तभेदाभ्युपगमपरत्वात्तस्येति, आह च भाष्यकार:-"जं सामनविसेसे परोप्परं वत्थुओ य सो भिन्ने । मन्नइ अञ्चतमओ मिच्छादिट्टी कणादोब्ब ॥ १ ॥दोहिवि नएहिं नीयं सत्थमुलूएण तहवि मिच्छत्तं । जं सविसयपहाणतणेण अन्नोननिरवेक्खा ॥१॥" इति, [यत्परस्परं वस्तुनश्च सामान्यविशेषौ भिन्नी अत्यन्तै मनुतेऽतो मिथ्याष्टिः कणाद | इव ॥१॥ उलूकेन शाखं द्वाभ्यां नयाभ्यां नीतमपि मिथ्यात्वं यत्स्वविषयप्रधानत्वेनान्योऽन्यनिरपेक्षौ (अङ्गीकृती) ॥१॥] तथा सङ्ग्रहणं भेदानां सङ्गलाति वा भेदान् सङ्गह्यन्ते वा भेदा येन स सबहः, उक्तश्च-"संगहणं संगिण्हइ संगिझते व तेण जं भेया । तो संगहोत्ति"[संग्रहणं संगृह्णाति संगृह्यते वा तेन यस्मा दास्ततः सङ्घहः॥] एतदुक्तं भवति-सामान्यप्रतिपादनपरः खल्वयं सदित्युक्त सामान्यमेव प्रतिपद्यते न विशेष, तथा च मन्यते-विशेषाः सामान्य
Mrandinrayog
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [३] “स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
~ 784~
