Aagam 03 STHAN Moolam evam Vrutti

SR No.: 004103
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2014
Total Pages: 1059
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_sthanang
File Size: 220 MB

Page 54

आगम
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [१], उद्देशक [-1, मूलं [४७]
(०३)
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [०३]
"स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत
सूत्राक
[४७]
दीप अनुक्रम [४७]
श्रीस्थाना- KI तत्र शब्दादिसूत्राणि सुगमानि, नवरं शब्दचते-अभिधीयते अनेनेति शब्दो-ध्वनिः श्रोत्रेन्द्रियविषयः, रुप्यते-अब-12
१ स्थानालोक्यत इति रूपम्-आकारश्चक्षुर्विषयः, प्रायते-सिङ्घयते इति गन्धो-प्राणविषयः, रस्यते-आस्वाद्यते इति रसः-रस-4
ध्ययन वृत्तिः
अजीबनेन्द्रियविषयः, स्पृश्यते-छुप्यत इति स्पर्शः-स्पर्शनकरणविषयः, शब्दानां चैकत्वं सामान्यतः सजातीयविजातीयव्या
धर्मा 14 वृत्तपापेक्षया वा भावनीयं । शब्दभेदावाह-'सुब्भिसदित्ति शुभशब्दा मनोज्ञा इत्यर्थः, 'दुन्भि'त्ति अशुभो मनोजो ॥२५॥
यो न भवतीति, एवं च शब्दान्तरमत्रान्तर्भूतमवसेयम् , एवं रूपव्याख्यानेऽपि, सुरुपादयश्चतुर्दश शुक्लान्ता रूपभेदाः तत्र सुरूपं-मनोज्ञरूपमितर(रूपमिति। दीर्घम्-आयततरं इस्वं-तदितर, वृत्तादयः पञ्च स्कन्धसंस्थानभेदाः, तत्र वृत्तसंस्थानं मोदकवत् , तच्च प्रतरधनभेदात् द्विधा, पुनः प्रत्येकं समविषमप्रदेशावगाढमिति चतुर्की, एवं च शेषाण्यपि, 'तसे'त्ति तिस्रोऽनयः-कोटयो यस्मिंस्तत् व्यस्र-त्रिकोणम् , 'चतुरंसेति चतस्रोऽनयो यस्य तत्तथा-चतुष्कोणमित्यर्थः तथा 'पिहले'त्ति पृथुलं-विस्तीर्णम् , अन्यत्र पुनरिह स्थाने आयतमभिधीयते, तदेव चेह दीर्घहस्वपृथुलशब्दैविभज्यो[क्तम् , आयतधर्मस्वादेषां, तचायतं प्रतरघनश्रेणिभेदात् त्रिधा, पुनरेकैकं समविषमप्रदेशमिति घोढा, यचायतभेदयोरपि इस्वदीर्घयोरादावभिधानं तद्वत्तादिषु संस्थानेष्वायतस्य प्रायो वृत्तिदर्शनार्थ, तथाहि-दीर्घायतः स्तंभो वृत्तख्यत्रः चतु| रसश्चेत्यादि भावनीयम् , विचित्रत्वाद्वा सूत्रगतेरेवमुपन्यास इति, 'परिमंडले'त्ति परिमण्डलसंस्थानं वलयाकारं प्रतरघनभेदात् द्विविधमिति, रूपभेदो वर्णः, स च कृष्णादिः पञ्चधा प्रतीत एव, नवरं हारिद्रः-पीतः, कपिशादयस्तु संसर्गजा
म॥२५॥ | इति न तेषामुपन्यासः, गन्धो द्वेधा-सुरभिर्दुरभिश्च, तत्र सौमुख्यकृत्सुरभिमुख्यकृत् दुरभिः, साधारणपरिणामोऽसप्टो
कर
~534