________________
आगम
(०३)
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:)
स्थान [१], उद्देशक [-1, मूलं [४३] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [०३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
[१७-४३]
दीप अनुक्रम [१७-४३]
SRRORSCX
ग्राह्यत्वात् अस्य, यतः-"आणागेज्झो अत्यो आणाए चेव सो कहेयचो । दिदंता दिईतिअ कहणविहिविराहणा इहा ४॥१॥" इति, दृष्टान्ताद्दाष्टोन्तिकोऽर्थ इत्यर्थः । ननु सामान्याश्रयैकत्वेनैव सूत्रं गमकं भविष्यतीति किमनेन विशेषव्या
ख्यानेनेति ?, उच्यते, नैवं, सामान्यैकत्वस्य पूर्वसूत्रैरेवाभिहितत्वादस्य पुनरुतत्वप्रसङ्गा, देवादिग्रहणसमयग्रहणयोश्च वैयर्थ्यप्रसङ्गाचेति । इह च देवादिग्रहणं विशिष्टवैकियलब्धिसम्पन्नतयैषामनेकशरीररचने सत्येकदा मनोयोगादीनामनेकत्वं शरीरव भविष्यतीति प्रतिपत्तिनिरासाथै, न तु तिर्यग्नारकाणां व्यवच्छेदार्थ, ननु तिर्यनारका अपि| वैक्रियलब्धिमन्तस्तेषामपि विक्रियायां शरीरानेकत्वेन मनःप्रभृतीनामनेकत्वप्रतिपत्तिः सम्भाव्यत एवेति तहणमपि |
न्याय्यमिति, सत्यम् , किन्तु देवादीनां विशिष्टतरलन्धितया शरीराणामत्यन्तानेकतेति तवणं, तथा 'प्रधानग्रहण पूइतरग्रहणं भवतीति न्यायाददोषो, नारकादिभ्यश्च देवादीनां प्रधानत्वं प्रतीतमेवेति, एतेषां च मनम्मभृतीनां यथा-|
प्राधान्यकृतः क्रमः, प्रधानत्वं च बह्वल्पाल्पतरकर्मक्षयोपशमप्रभवलाभकृतमिति ॥ कायच्यायामस्यैव भेदानामेकता-2 माह-एगे उठाणे'त्यादि, उत्थानं च-चेष्टाविशेषः कर्म च-भ्रमणादिक्रिया बलं च-शरीरसामर्थ्य वीर्य च-जीव-18 प्रभवं पुरुषकारश्च-अभिमानविशेषः पराक्रमश्च-पुरुषकार एव निष्पादितस्वविषय इति विग्रहे द्वन्द्वैकवद्भावः, एते च वीर्यान्तराय[क्षय क्षयोपशमसमुत्था जीवपरिणामविशेषाः, एतेषु प्रत्येकमेकशब्दो योजनीयो, वीर्यान्तर क्षय]क्षयोपशमवैचित्र्यतः प्रत्येक जपन्यादिभेदैरनेकत्वेऽप्येषामेकजीवस्यैकदा [क्षय]क्षयोपशममात्राया एकविधत्वादेक एव ज
१आशामायोऽर्थ आज्ञयेव स कथयितव्यः । दृष्टान्ताहाष्टान्तिकः कथन विधेरितरथा विराधना ॥१॥
~ 48~
