________________
आगम
(०३)
प्रत
सूत्रांक
[१७-४३]
दीप
अनुक्रम [१७-४३]
ङ्गसूत्र
वृत्तिः
“स्थान” - अंगसूत्र-३ ( मूलं + वृत्तिः)
Jan Eurato
स्थान [१], उद्देशक [-1, मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [०३], अंग सूत्र - [०३]
॥ २२ ॥
श्रीस्थाना- जता मनुजा - मनुष्यास्ते च देवासुरमनुजास्तेषां तथा 'बागि'ति वाग्योगः, स चैषामेकदा एक एव, तथाविधमनोयोगपूर्व- ११ स्थानाकत्वात् तथाविधवाग्योगस्य, सत्यादीनामन्यतरभावाद्वा, वक्ष्यति च "छहिं ठाणेहिं णत्थि जीवाणं इही इ वा जाव ध्ययने परकमेइ वा, तंजहा जीवं वा अजीवं करणयाए १, अजीवं वा जीवं करणयाए २, एगसमएणं दो भासाओ भासित्तए” * एकयोगता * इति । तथा कायव्यायामः - काययोगः, स चैषामेकदा एक एव, सप्तानां काययोगानामेकदा एकतरस्यैव भावात् ननु यदाहारकप्रयोक्ता भवति तददारिकस्यावस्थितस्य श्रूयमाणत्वात् कथमेकदा न काययोगद्वयमिति ?, अत्रोच्यते, सतोऽप्यौदारिकस्य व्यायामाभावादाहारकस्यैव च तत्र व्याप्रियमाणत्वाद्, अप्यौदारिकमपि तदा व्याप्रियते तर्हि मिश्रयोगता भविष्यति, केवलिसमुद्धते सप्तमषष्ठद्वितीयसमयेष्वौदारिक मिश्रवत्, तथा चाहारकप्रयोक्ता न लभ्येत, एवं च सप्तविधकाययोगप्रतिपादनमनर्थकं स्यादित्येक एव कायव्यायाम इति, एवं कृतवैकियशरीरस्य चक्रवर्यादेरप्यौदारिकं निव्यपारमेव, व्यापारयश्चेत् उभयस्य व्यापारवत्वे केवलिसमुद्घातवन्मिश्रयोगतेत्येवमप्येकयोगत्वमव्याहतमेवेति तथा काययोगस्याप्यौदारिकतया वैक्रियतया च क्रमेण व्याप्रियमाणत्वे आनुवृत्तितया मनोयोगवाद्यदि यौगपद्यभ्रान्तिः स्यात् तदा को दोष इति एवञ्च काययोगकत्वे सत्यौदारिकादिकाययोगाहृतमनोद्रव्यवाग्द्रव्यसाचिन्यजातजीव व्यापाररूपत्वात् मनोयोगवाग्यो गयोरेककाययोगपूर्वकतयाऽपि प्रागुक्तमेकत्वमवसेयमिति, अथवेदमेव वचनमत्र प्रमाणम्, आज्ञा१ पह्निः स्थानैर्नास्ति जीवानां ऋद्धियां यावत्पराक्रम इति वा, तथा जीवाजीवकरणता अजीवं वा जीवकरणतावे एकसमयेन द्वे भाषे भाषितुं
For Pasta Use Only
मूलं [४३]
"स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
~ 47~
॥ २२ ॥