________________
आगम
(०३)
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:)
स्थान [२], उद्देशक [४], मूलं [१०१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [03], अंग सूत्र - [०३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [१००-१०१] गाथांक ||१-३||
दिति विशेषिव्यं भवति, पररूपेणेत्यर्थः, स तु न सन्त्येवेति मन्यते, तथा च तत्प्रतिषेधकवचनस्थाप्यभावः प्रसजतीति, अथवा शशविषाणादयो न सन्तीत्येतत्कथञ्चिदिति विशेषणीयं, यतस्ते शशमस्तकादिसमवेततयैव न सन्ति, न तु शशश्च विषाणं च शशस्य वा विषाणं शृङ्गिपूर्वभवग्रहणापेक्षया शशविषाणं तद्रूपतयाऽपि (वा) न सन्तीति, तदेवं सदसतोः कथञ्चि|दित्येतस्य विशेषणस्थानभ्युपगमात् तस्य ज्ञानमप्ययथार्थत्वेन कुत्सितत्वादज्ञानमेव, आह च-“जह दुन्वयणमवयणं कुच्छियसीलं असीलमसतीए । भण्णइ तह णाणपि हु मिच्छद्दिहिस्स अन्नाणं ॥१॥" इति, तथा मिथ्यादृष्टेरध्यवसायो न ज्ञानं, भवहेतुत्वात्, मिथ्यात्वादिवत् , तथा यदृच्छोपलब्धेरुन्मत्तवत्, तथा ज्ञानफलस्य सत्कियालक्षणस्या-13 भावात् अन्धस्य स्वहस्तगतदीपप्रकाशवदिति, आह च-"सदसदविसेसणाओ भवहेजजइच्छिओवलंभाओ । णाणफलाभावाओ मिच्छादिहिस्स अन्नाणं ॥१॥" इति ८, 'उवओगि'त्ति, सागारोवउत्ते चेव अणगारोबउत्ते चेव त्ति सहाकारेण-विशेषांशग्रहणशक्तिलक्षणेन वर्तते य उपयोगः स साकारो, ज्ञानोपयोग इत्यर्थः, तेनोपयुक्ताः साकारोपयुक्ताः, अनाकारस्तु तद्विलक्षणो दर्शनोपयोग इत्यर्थः, अभिधीयते च-"ज सामनग्गहण भावाणं नेय कटु आगारं । अविसेसिऊण अत्थे दंसणमिति वुच्चए समए ॥१॥"त्ति, तेनोपयुक्ता अनाकारोपयुक्ता इति ९, 'आहार'त्ति, आहारका
१ यथा पुर्वचनमवचनं कुरिसतं कीलमशील असत्याः । भण्यते यया तथा ज्ञानमपि मिभ्यादरेरशानमेव ॥१॥ २ सदसदविशेषणाअवतो यादच्छिकोपलंभात् । शानफलाभावाच मिथ्यावाटेरशानं ॥१॥ ३ यसामान्यग्रहणं पदार्थाना मेवाकारं कृत्वाऽविशिष्याथीन् दर्शनमित्युच्या
शान सामान्यग्रहण पदार्थाना नेवाकार काsविशिष्यार्थान दर्शनमित्युच्यते सनये ॥१॥
दीप अनुक्रम [१०८
*
-१०९]
Brainrary.org
~ 188~