Aagam 03 STHAN Moolam evam Vrutti

SR No.: 004103
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2014
Total Pages: 1059
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_sthanang
File Size: 220 MB

Page 186

आगम
(०३)
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:)
स्थान [२], उद्देशक [४], मूलं [९९] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [०३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
श्रीस्थाना
प्रत सूत्रांक [९९] गाथांक ||१-३||
वृत्तिः
॥९
॥
तयो मीयन्ते, क्षेत्रतोऽपि ते द्विविधे एवमेव, नवरं प्रतिसमयमेकैकाकाशप्रदेशापहारे यावता कालेन वालाग्रस्पृष्टा एव | | २ स्थानप्रदेशा उद्रियन्ते स कालो व्यावहारिक इति, यावता च वालाग्रासङ्ग्यातखण्डः स्पृष्टा अस्पृष्टाश्वोद्रियन्ते स कालः सू
काध्ययने क्ष्म इति, एते च प्ररूपणामात्रविषये एव, आभ्यां च दृष्टिवादे स्पृष्टास्पृष्टप्रदेशविभागेन द्रव्यमाने प्रयोजनमिति श्रूयते, उद्देशः४ बादरे च त्रिविधे अपि प्ररूपणामात्रविषये एवेति, तदेवमिह प्रक्रमे उद्धारक्षेत्रीपमिकयोनिरुपयोगित्वादद्धौपमिकस्यैव पल्योपचोपयोगित्वाद अद्वेतिविशेषणं सूत्रे उपात्तमिति, अत एवाद्धापल्योपमलक्षणाभिधित्सयाऽऽह सूत्रकार-से किं|मादिस्व. त'मित्यादि, अथ किं तत् पल्योपमं ?, यदीपमिकतया निर्दिष्टमिति प्रश्ने निर्वचनमेतदनुवादेनाह–'पलिओवमेत्ति, पल्योपममेवं भवतीति वाक्यशेषः, 'जं' गाहा, किल यद्योजनविस्तीणमित्युपलक्षणवात्सर्वतो यद्योजनप्रमाणं पल्यं-1 धान्यस्थानविशेषः एकाह एव ऐकाहिकस्तेन प्ररूढाना-वृद्धानां मुण्डिते शिरसि एकेनाहा यावत्यो भवन्तीत्यर्थः, एतस्य चोपलक्षणत्वादुत्कर्षतः सप्ताहप्ररूढानां वालाग्राणां कोट्यो-विभागाः सूक्ष्मपल्योपमापेक्षयाऽसंख्येयखण्डानि या-1
दरपल्योपमापेक्षया तु कोटयः-सहबाविशेषाः तासां किं भवेत्?-'भरितं भूतं, कथमित्याह-निरन्तर' निचितं निवि-10 ४ डतया निचयवत्कृतमिति । 'वास' गाहा, एतस्मासल्यावर्षशते वर्षशतेऽतिक्रान्ते सति प्रतिवर्षशतमित्यर्थः, एकैकस्मिन्
वालाने असद्धयेयखण्डे चापहृते-उद्धृते सति 'यः कालों' यावती अद्धा भवति प्रमाणतः स तावान् कालो बोद्धव्या, किमित्याह-'उपमा उपमेयः, कस्येत्याह-एकस्य पल्यस्य, इदमुक्तं भवति-स काल एक पल्योपमं सूक्ष्म व्यावहारिक |
॥९१॥ चोच्यत इति । 'एएसिं' गाहा, एतेषाम्-उक्तरूपाणां सूक्ष्मवादराणां 'पल्यानां' पल्योपमानां कोटीकोटी भवेद् दश
दीप अनुक्रम [१०३-१०६]
aurary.com
~185~