________________
सोरठा २७. जीव द्रव्य अवलोय, अनंत ते अवस्थित थी। ____ कडजुम्मपणोंज होय, शेष रूप तेहनों नथी ।। २८. *पूछा पुद्गलास्तिकाय नी रे, जिन भाखै सुप्रयोग।
ते कृतयुग्म हुवै कदा रे, जाव कदा कलियोग ।।
वा० - पुद्गलास्तिकाय नै अनंत भेदपणे पिण संघातभेद भाजनपणां थकी चतुर्विध कहि । संघात-भेद भाजन किणन कहीज ? संघात कहिता समूह तेहनों, वलि भेद कहितां भिन्नपणां नों भाजनत्वात् कहितां भाजनपणां थकी च्यारूई रूप हुवै अनै काल नां समया नै अतीत, अनागत, अवस्थित अनंतपणे करिक कृतयुग्मपणुं हुवै, इण कारण थकीज कहै छ - २९. अद्धा समय नै आखियै रे, जीवास्तिकाय जेम ।
श्री जिन वचन प्रमाण थी रे, श्रद्धवं ए धर प्रेम ।।
२७. जीवद्रव्याणामवस्थितानन्तत्वात्कृतयुग्मतव,
(वृ. प. ८७३,८७४) २८. पोग्गलत्थिकाए णं भंते ! -पुच्छा। गोयमा ! सिय कडजुम्मे जाव सिय कलियोगे ।
वा.-पुद्गलास्तिकायस्यानन्तभेदत्वेऽपि सङ्घातभेदभाजनत्वाच्चातुर्विध्यमध्येयं, अद्धासमयानां त्वतीतानागतानामवस्थितानन्तत्वात्कृतयुग्मत्वमत एवाह
(व. प. ८७४)
२९ अद्धासमए जहा जीवत्थिकाए।
(श. २५।११२)
३०. उक्ता द्रव्यार्थता, अथ प्रदेशार्थता तेषामेवोच्यते--
(व प. ८७४) ३१. धम्मत्थिकाए णं भंते ! पदेसट्टयाए कि कडजुम्मे
पुच्छा । ३२. गोयमा ! कडजुम्मे, नो तेयोगे, नो दावरजुम्मे, नो
कलियोगे। ३३. एवं जाव अद्धासमए। (श. २५११३)
३०. ए द्रव्यार्थपणे कह्या, प्रदेश-अर्थपणेह ।
हिव कहियै षट द्रव्य नै, सांभलजो गुणगेह ।। ३१. *धर्मास्तिकाय भदंत जी ! रे, प्रदेश-अर्थपणेह । ___स्यूं कृतयुग्म हुवै तिके रे ? इत्यादि प्रश्न करेह ।। ३२. जिन भाख कडजुम्म हुवै रे, तेयोगे नहिं होय ।
द्वापरयुग्म हुवै नहीं रे, कलियोगे नहिं कोय ।। ३३. एवं यावत जाणवू रे, अद्धा समय लगेह । प्रदेश अर्थ अवस्थितपणे रे, असंख अनंत कहेह ।।
सोरठा ३४. प्रदेश-अर्थपणेह, अवस्थित छै ते भणी।
कडजुम्मेज कहेह, शेष तेयोग प्रमुख नथी ।।
वा.---प्रदेश-अर्थपणे करि, अवस्थित असंख्यात प्रदेशिकपणां थकी, बलि अवस्थित अनंतप्रदेशपणां थकी। षट द्रव्यों का अल्पबहुत्व ३५. *ए प्रभु ! काय धर्मास्ति रे, फुन अधर्मास्तिकाय ।
जावत अद्धा समय ने रे, दव्वट्ठयाए ताय ।। ३६. अल्पबहुत्व हिव एहनां रे, जिम पन्नवण अवलोय । बहु वक्तव्य तीजे पदे रे, आख्यो तिम सहु जोय ।।
सोरठा ३७. धर्माधर्म आकाश, द्रव्य थकी तीन तुला ।
एक-एक द्रव्य तास, अल्प अन्य द्रव्य पेक्षया ।। ३८. ए त्रिहुं द्रव्य थी ताहि, अनंतगुण है जीव द्रव्य ।
सर्व लोक रै मांहि, जीव अनंतपणां थकी ।। *लय : अनंत नाम जिन चवदमा रे
३४. 'धम्मत्थी' त्यादि, सर्वाण्यपि द्रव्याणि कृतयुग्मानि प्रदेशार्थतया।
(वृ. प. ८७४) वा.-अवस्थितासङ्खचातप्रदेशत्वादवस्थितानन्तप्रदेशत्वाच्चेति।
(वृ. प. ८७४)
३५. एएसि णं भंते ! धम्मत्थिकाय-अधम्मस्थिकाय जाव
अद्धासमयाणं दवट्टयाए ? ३६. एएसि णं अप्पाबहुगं जहा बहुवत्तव्वयाए (प.
३१११४-१२२) तहेव निरवसेसं। (श. २५११४)
३७. धर्मास्तिकायादयस्त्रयो द्रव्यार्थतया तुल्या एकैक
द्रव्यरूपत्वात्, तदन्यापेक्षया चाल्पे, (व प. ८७४) ३८. जीवास्तिकायस्ततोऽनन्तगुणो जीवद्रव्याणामनन्त
(व. प. ८७४)
त्वात्,
श० २५, उ०४, ढा० ४३९ ५५
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org